PATAGONIA - Patagonia3
Instances of yr

1CARond mae plant a [/] a (y)r rhai ifanc nawr isio popeth yn hwylus .
  ondbut.CONJ maebe.V.3S.PRES plantchild.N.M.PL aand.CONJ aand.CONJ yrthe.DET.DEF rhaisome.PRON ifancyoung.ADJ nawrnow.ADV isiowant.N.M.SG popetheverything.N.M.SG ynPRT hwylusconvenient.ADJ .
  but children and young people now want everything to be convenient
11CAR&=click wel yr oes yn newid ynde .
  welwell.IM yrthat.PRON.REL oesbe.V.3S.PRES.INDEF ynPRT newidchange.V.INFIN yndeisn't_it.IM .
  well, times are changing
26CARar_gyfer y [//] (.) yr eisteddfod os (y)dy rywun yn dod i_fewn â rywbeth .
  ar_gyferfor.PREP ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG osif.CONJ ydybe.V.3S.PRES rywunsomeone.N.M.SG+SM ynPRT dodcome.V.INFIN i_fewnin.PREP âwith.PREP rywbethsomething.N.M.SG+SM .
  for the Eisteddfod if somebody comes in with something
27PIL+< ia (.) yr [/] yr eisteddfod os xxx +...
  iayes.ADV yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG osif.CONJ .
  yeah, the Eisteddfod if [...] ...
27PIL+< ia (.) yr [/] yr eisteddfod os xxx +...
  iayes.ADV yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG osif.CONJ .
  yeah, the Eisteddfod if [...] ...
36CARond mae (y)n beryg fydd hi (y)n rhewi (y)r dyddiau yma hefyd .
  ondbut.CONJ maebe.V.3S.PRES ynPRT berygdanger.N.M.SG+SM fyddbe.V.3S.FUT+SM hishe.PRON.F.3S ynPRT rhewifreeze.V.INFIN yrthe.DET.DEF dyddiauday.N.M.PL ymahere.ADV hefydalso.ADV .
  but there's a chance they'll freeze this season too.
41PILyr te (y)n [/] (.) yn bwysig iawn i ni fel Cymry .
  yrthe.DET.DEF tetea.N.M.SG ynPRT ynPRT bwysigimportant.ADJ+SM iawnvery.ADV ito.PREP niwe.PRON.1P fellike.CONJ CymryWelsh_people.N.M.PL .
  tea (as in afternoon tea) is important to us as Welsh people.
48CAR&=breath oedd oglau (y)r te yn hyfryd .
  oeddbe.V.3S.IMPERF oglausmell.N.M.PL yrthe.DET.DEF tetea.N.M.SG ynPRT hyfryddelightful.ADJ .
  the smell of the tea was wonderful.
51CARmor wahanol i (y)r te dan ni yn gael .
  morso.ADV wahanoldifferent.ADJ+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF tetea.N.M.SG danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ynPRT gaelget.V.INFIN+SM .
  so different to the tea we have.
65PILfelly mae (y)r byd yn mynd ymlaen a +//.
  fellyso.ADV maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF bydworld.N.M.SG ynPRT myndgo.V.INFIN ymlaenforward.ADV aand.CONJ .
  then the world continues turning and...
68CARbiti <bod (y)r> [//] bod hi mor ddrud i fynd i (y)r hen wlad nawr ynde .
  bitipity.N.M.SG+SM bodbe.V.INFIN yrthe.DET.DEF bodbe.V.INFIN hishe.PRON.F.3S morso.ADV ddrudexpensive.ADJ+SM ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM nawrnow.ADV yndeisn't_it.IM .
  it's a pity that it's so expensive to go to the old land (Wales).
68CARbiti <bod (y)r> [//] bod hi mor ddrud i fynd i (y)r hen wlad nawr ynde .
  bitipity.N.M.SG+SM bodbe.V.INFIN yrthe.DET.DEF bodbe.V.INFIN hishe.PRON.F.3S morso.ADV ddrudexpensive.ADJ+SM ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM nawrnow.ADV yndeisn't_it.IM .
  it's a pity that it's so expensive to go to the old land (Wales).
74PIL<mae (y)r> [/] mae (y)r uh ticed ar yr [/] (.) yr +...
  maebe.V.3S.PRES yrthat.PRON.REL maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF uher.IM ticedticket.N.F.SG aron.PREP yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF .
  the aeroplane ticket...
74PIL<mae (y)r> [/] mae (y)r uh ticed ar yr [/] (.) yr +...
  maebe.V.3S.PRES yrthat.PRON.REL maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF uher.IM ticedticket.N.F.SG aron.PREP yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF .
  the aeroplane ticket...
74PIL<mae (y)r> [/] mae (y)r uh ticed ar yr [/] (.) yr +...
  maebe.V.3S.PRES yrthat.PRON.REL maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF uher.IM ticedticket.N.F.SG aron.PREP yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF .
  the aeroplane ticket...
74PIL<mae (y)r> [/] mae (y)r uh ticed ar yr [/] (.) yr +...
  maebe.V.3S.PRES yrthat.PRON.REL maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF uher.IM ticedticket.N.F.SG aron.PREP yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF .
  the aeroplane ticket...
75CARyndy a (y)r llety yn (y)r (h)en wlad wedi codi mae (y)n debyg hefyd .
  yndybe.V.3S.PRES.EMPH aand.CONJ yrthe.DET.DEF lletylodging.N.M.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM wediafter.PREP codilift.V.INFIN maebe.V.3S.PRES ynPRT debygsimilar.ADJ+SM hefydalso.ADV .
  yes it has and accommodation has become more expensive in the old land too apparently.
75CARyndy a (y)r llety yn (y)r (h)en wlad wedi codi mae (y)n debyg hefyd .
  yndybe.V.3S.PRES.EMPH aand.CONJ yrthe.DET.DEF lletylodging.N.M.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM wediafter.PREP codilift.V.INFIN maebe.V.3S.PRES ynPRT debygsimilar.ADJ+SM hefydalso.ADV .
  yes it has and accommodation has become more expensive in the old land too apparently.
83PILuh oedd o (y)n iawn yn yr uh nawdegfed xxx .
  uher.IM oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT iawnOK.ADV ynin.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM nawdegfedninetieth.ORD .
  er it was ok in the nineties.
88CAR+< mae o (y)n dda i (y)r bobl sy (y)n dod drosodd .
  maebe.V.3S.PRES ohe.PRON.M.3S ynPRT ddagood.ADJ+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF boblpeople.N.F.SG+SM sybe.V.3S.PRES.REL ynPRT dodcome.V.INFIN drosoddover.ADV+SM .
  it's good for the people who come over.
100PILmae (y)na lot o bobl yn siarad Cymraeg eto er mae (y)r cymdeithas yn mynd lawr a lawr tra mae (y)r hen bobl yn mynd .
  maebe.V.3S.PRES ynathere.ADV lotlot.QUAN oof.PREP boblpeople.N.F.SG+SM ynPRT siaradtalk.V.INFIN CymraegWelsh.N.F.SG etoagain.ADV erer.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cymdeithassociety.N.F.SG ynPRT myndgo.V.INFIN lawrdown.ADV aand.CONJ lawrdown.ADV trawhile.CONJ maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ boblpeople.N.F.SG+SM ynPRT myndgo.V.INFIN .
  there are still many people who speak Welsh but society is going downhill as old people leave it.
100PILmae (y)na lot o bobl yn siarad Cymraeg eto er mae (y)r cymdeithas yn mynd lawr a lawr tra mae (y)r hen bobl yn mynd .
  maebe.V.3S.PRES ynathere.ADV lotlot.QUAN oof.PREP boblpeople.N.F.SG+SM ynPRT siaradtalk.V.INFIN CymraegWelsh.N.F.SG etoagain.ADV erer.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cymdeithassociety.N.F.SG ynPRT myndgo.V.INFIN lawrdown.ADV aand.CONJ lawrdown.ADV trawhile.CONJ maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ boblpeople.N.F.SG+SM ynPRT myndgo.V.INFIN .
  there are still many people who speak Welsh but society is going downhill as old people leave it.
104CARmae (y)r cylch yn mynd yn llai (.) o lawer .
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cylchcircle.N.M.SG ynPRT myndgo.V.INFIN ynPRT llaismaller.ADJ.COMP oof.PREP lawermany.QUAN+SM .
  the group's getting much smaller.
105PIL+< mae (y)r cylch +...
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cylchcircle.N.M.SG .
  the group is...
111CARie mae (y)r cylch yn mynd yn llai .
  ieyes.ADV maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cylchcircle.N.M.SG ynPRT myndgo.V.INFIN ynPRT llaismaller.ADJ.COMP .
  yes the group's getting smaller.
120CARy camlesi (.) a (y)r uh capeli .
  ythe.DET.DEF camlesicanal.N.F.PL aand.CONJ yrthe.DET.DEF uher.IM capelichapels.N.M.PL .
  the canals, the chapels.
122PILa maen nhw &b [//] <maen nhw yn parchu> [/] maen nhw yn parchu lot o (y)r Cymry hefyd uh .
  aand.CONJ maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT parchurespect.V.INFIN maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT parchurespect.V.INFIN lotlot.QUAN oof.PREP yrthe.DET.DEF CymryWelsh_people.N.M.PL hefydalso.ADV uher.IM .
  and they respect a lot of the Welsh as well.
125CAR+< wel mae (y)r brif governorE .
  welwell.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF brifprincipal.PREQ+SM governorgovernor.N.SG .
  well the main governor...
127CARmae o (y)n parchu uh pob gwaith mae (y)r Cymru wedi wneud (y)ma .
  maebe.V.3S.PRES ohe.PRON.M.3S ynPRT parchurespect.V.INFIN uher.IM pobeach.PREQ gwaithwork.N.M.SG maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF CymruWales.N.F.SG.PLACE wediafter.PREP wneudmake.V.INFIN+SM ymahere.ADV .
  he respects all the work that Welsh people have done here.
130CARwel mae (y)r camlesi .
  welwell.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF camlesicanal.N.F.PL .
  well the canals...
133CARa (y)r capeli .
  aand.CONJ yrthe.DET.DEF capelichapels.N.M.PL .
  and the churches.
134PILa (y)r capeli .
  aand.CONJ yrthe.DET.DEF capelichapels.N.M.PL .
  and the churches.
140CARy prif dyn <y yr> [//] y sir hyn xxx .
  ythe.DET.DEF prifprincipal.PREQ dynman.N.M.SG ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF ythe.DET.DEF sircounty.N.F.SG hynthis.ADJ.DEM.SP .
  the main man, the older sir.
182CARfory fydd yr um (.) y [//] yr Urdd yn yr +//.
  forytomorrow.ADV fyddbe.V.3S.FUT+SM yrthe.DET.DEF umum.IM ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF UrddUrdd.N.F.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF .
  tomorrow the, um, Urdd in the...
182CARfory fydd yr um (.) y [//] yr Urdd yn yr +//.
  forytomorrow.ADV fyddbe.V.3S.FUT+SM yrthe.DET.DEF umum.IM ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF UrddUrdd.N.F.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF .
  tomorrow the, um, Urdd in the...
182CARfory fydd yr um (.) y [//] yr Urdd yn yr +//.
  forytomorrow.ADV fyddbe.V.3S.FUT+SM yrthe.DET.DEF umum.IM ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF UrddUrdd.N.F.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF .
  tomorrow the, um, Urdd in the...
183CARdim yr Urdd um (.) uh (.) &ǀ +...
  dimnot.ADV.[or].nothing.N.M.SG yrthe.DET.DEF UrddUrdd.N.F.SG umum.IM uher.IM .
  not the Urdd, um...
186PIL&=laugh ia dw i (we)di anghofio (y)r gair .
  iayes.ADV dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP anghofioforget.V.INFIN yrthe.DET.DEF gairword.N.M.SG .
  yes I've forgotten the word.
187CAR+< dan ni methu [/] methu cofio (y)r gair nawr .
  danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P methufail.V.INFIN methufail.V.INFIN cofioremember.V.INFIN yrthe.DET.DEF gairword.N.M.SG nawrnow.ADV .
  we can't remember the word now.
189PILprin methu ffeindio (y)r +//.
  prinscarce.ADJ methufail.V.INFIN ffeindiofind.V.INFIN yrthe.DET.DEF .
  barely able to find the...
193PILyr orsedd .
  yrthe.DET.DEF orseddGorsedd.N.F.SG+SM .
  the throne.
207PILia (dy)dyn nhw ddim wedi (.) gorffen eto taclu(so) [?] lle (y)r orsedd .
  iayes.ADV dydynbe.V.3P.PRES.NEG nhwthey.PRON.3P ddimnot.ADV+SM wediafter.PREP gorffencomplete.V.INFIN etoagain.ADV taclusotidy.V.INFIN lleplace.N.M.SG yrthe.DET.DEF orseddGorsedd.N.F.SG+SM .
  yes they haven't finished cleaning the place with the throne yet.
214CARdan ni yn PatagoniaCS (..) xxx ydan ni &ə wedi hen arfer â (y)r gwynt a (y)r llwch hyn .
  danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ynin.PREP Patagonianame ydanbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P wediafter.PREP henold.ADJ arferuse.V.INFIN âwith.PREP yrthe.DET.DEF gwyntwind.N.M.SG aand.CONJ yrthe.DET.DEF llwchdust.N.M.SG hynthis.ADJ.DEM.SP .
  we're in Patagonia, we're more than used to this old wind and dust.
214CARdan ni yn PatagoniaCS (..) xxx ydan ni &ə wedi hen arfer â (y)r gwynt a (y)r llwch hyn .
  danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ynin.PREP Patagonianame ydanbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P wediafter.PREP henold.ADJ arferuse.V.INFIN âwith.PREP yrthe.DET.DEF gwyntwind.N.M.SG aand.CONJ yrthe.DET.DEF llwchdust.N.M.SG hynthis.ADJ.DEM.SP .
  we're in Patagonia, we're more than used to this old wind and dust.
229CARyndy mae [/] mae (y)r ferch yn um roi uh +/.
  yndybe.V.3S.PRES.EMPH maebe.V.3S.PRES maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF ferchgirl.N.F.SG+SM ynPRT umum.IM roigive.V.INFIN+SM uher.IM .
  yes the daughter's giving a, er...
244CARac um (.) mae (y)r llall yn mynd i (y)r ysgol dyddiol .
  acand.CONJ umum.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF llallother.PRON ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG dyddioldaily.ADJ .
  and, um, the other goes to day school.
244CARac um (.) mae (y)r llall yn mynd i (y)r ysgol dyddiol .
  acand.CONJ umum.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF llallother.PRON ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG dyddioldaily.ADJ .
  and, um, the other goes to day school.
248CARa wedyn mae (y)r bachgen sy (y)n byw yn ComodoroCS .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF bachgenboy.N.M.SG sybe.V.3S.PRES.REL ynPRT bywlive.V.INFIN ynin.PREP Comodoroname .
  and then the boy that lives in Comodoro.
250CARa mae ddau [//] yr ddwy hogan henaf .
  aand.CONJ maebe.V.3S.PRES ddautwo.NUM.M+SM yrthe.DET.DEF ddwytwo.NUM.F+SM hogangirl.N.F.SG henafold.ADJ.SUP .
  and the two oldest girls...
256CARa wedyn mae (y)r ddau arall adref efo eu tad a eu mam .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF ddautwo.NUM.M+SM arallother.ADJ adrefhomewards.ADV efowith.PREP eutheir.ADJ.POSS.3P tadfather.N.M.SG aand.CONJ eutheir.ADJ.POSS.3P mammother.N.F.SG .
  and then the other two are at home with their mother and father.
267PILmae (y)r uh SionedCS uh (.) yn ffrind uh +...
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF uher.IM Sionedname uher.IM ynPRT ffrindfriend.N.M.SG uher.IM .
  Sioned is a...
276PILfelly mae (y)r byd (y)ma yn mynd .
  fellyso.ADV maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF bydworld.N.M.SG ymahere.ADV ynPRT myndgo.V.INFIN .
  that's the way of the world.
283CARyndy a mae (y)r daith yn flinedig .
  yndybe.V.3S.PRES.EMPH aand.CONJ maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF daithjourney.N.F.SG+SM ynPRT flinedigtiring.ADJ+SM .
  yes and the journey's tiring.
289CARond ohCS mae (y)r daith yn bell .
  ondbut.CONJ ohoh.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF daithjourney.N.F.SG+SM ynPRT bellfar.ADJ+SM .
  but oh the journey's far.
292PILachos ti [//] wyt ti yn yr airportE a wedi disgwyl fan (y)na .
  achosbecause.CONJ tiyou.PRON.2S wytbe.V.2S.PRES tiyou.PRON.2S ynin.PREP yrthe.DET.DEF airportairport.N.SG aand.CONJ wediafter.PREP disgwylexpect.V.INFIN fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV .
  because you're in the airport, having waited there.
293PILa wedi [/] wedi teithio wedyn a disgwyl (.) luggageE wedyn <yn yr> [//] pan wyt ti (we)di cyrraedd .
  aand.CONJ wediafter.PREP wediafter.PREP teithiotravel.V.INFIN wedynafterwards.ADV aand.CONJ disgwylexpect.V.INFIN luggageluggage.N.SG wedynafterwards.ADV ynin.PREP yrthe.DET.DEF panwhen.CONJ wytbe.V.2S.PRES tiyou.PRON.2S wediafter.PREP cyrraeddarrive.V.INFIN .
  and then you've travelled afterwards and waited for the luggage, then in the, when you arrive...
297PILydy dy ffrind EnlliCS yn dod efo ni i (y)r eisteddfod .
  ydybe.V.3S.PRES dyyour.ADJ.POSS.2S ffrindfriend.N.M.SG Enlliname ynPRT dodcome.V.INFIN efowith.PREP niwe.PRON.1P ito.PREP yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG .
  is your friend Enlli coming with you to the Eisteddfod?
312CARdw i (y)n cael gwaith mynd i (y)r gymanfa ar_ôl yr eisteddfod o_hyd .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT caelget.V.INFIN gwaithwork.N.M.SG myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF gymanfaassembly.N.F.SG+SM ar_ôlafter.PREP yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG o_hydalways.ADV .
  I always find it difficult going to the Cymanfa (singing) after the Eisteddfod.
312CARdw i (y)n cael gwaith mynd i (y)r gymanfa ar_ôl yr eisteddfod o_hyd .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT caelget.V.INFIN gwaithwork.N.M.SG myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF gymanfaassembly.N.F.SG+SM ar_ôlafter.PREP yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG o_hydalways.ADV .
  I always find it difficult going to the Cymanfa (singing) after the Eisteddfod.
314PIL&m &m mae (y)r steddfod braidd yn hir (.) braidd yn hir .
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF steddfodeisteddfod.N.F.SG braiddrather.ADV ynPRT hirlong.ADJ braiddrather.ADV ynPRT hirlong.ADJ .
  the Eisteddfod's quite long, quite long.
319PILa wedyn (.) pan fydden ni isio dod adra (..) wel (dy)na fo mae (y)n dri dau neu dri o (y)r gloch yn y bore a [/] a dy(dy) (hy)nna byth &=laugh .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV panwhen.CONJ fyddenbe.V.3P.COND+SM niwe.PRON.1P isiowant.N.M.SG dodcome.V.INFIN adrahomewards.ADV welwell.IM dynathat_is.ADV fohe.PRON.M.3S maebe.V.3S.PRES ynPRT drithree.NUM.M+SM dautwo.NUM.M neuor.CONJ drithree.NUM.M+SM oof.PREP yrthe.DET.DEF glochbell.N.F.SG+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF boremorning.N.M.SG aand.CONJ aand.CONJ dydybe.V.3S.PRES.NEG hynnathat.PRON.DEM.SP bythnever.ADV .
  and then, when we want to come home, well there we go, it's three... two or three o'clock in the morning and that's never...
322CARa (y)r cadeiriau (y)n galed .
  aand.CONJ yrthe.DET.DEF cadeiriauchairs.N.F.PL ynPRT galedhard.ADJ+SM .
  and the chairs are hard.
325CARdw i (y)n cael gwaith codi i fynd i (y)r gymanfa .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT caelget.V.INFIN gwaithwork.N.M.SG codilift.V.INFIN ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF gymanfaassembly.N.F.SG+SM .
  I find it difficult to get up to go to the Cymanfa.
331PIL<mae o (we)di> [///] mae (y)r blynyddoedd wedi mynd mor (h)andi .
  maebe.V.3S.PRES ohe.PRON.M.3S wediafter.PREP maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF blynyddoeddyears.N.F.PL wediafter.PREP myndgo.V.INFIN morso.ADV handihandy.ADJ .
  it's... the years have gone by so fast.
334CARbeth dw i (y)n falch bod fi (we)di bod chwech waith yn yr hen wlad beth_bynnag .
  bethwhat.INT dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT falchproud.ADJ+SM bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM wediafter.PREP bodbe.V.INFIN chwechsix.NUM waithtime.N.F.SG+SM ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM beth_bynnaganyway.ADV .
  no matter, I'm glad I've been to the old land six times anyway.
340CAR+< mae HelenaCS o RhiwlasCS mae hi (y)r greadures wedi mynd (.) bellach .
  maebe.V.3S.PRES Helenaname oof.PREP Rhiwlasname maebe.V.3S.PRES hishe.PRON.F.3S yrthe.DET.DEF greadurescreature.N.F.SG+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN bellachfar.ADJ.COMP+SM .
  Helena from Rhiwlas, the poor girl's passed away by now.
364PILa (y)r wraig wedi gwahodd fi a xxx (.) nhw wedi penderfynu bod fi fod i fynd .
  aand.CONJ yrthe.DET.DEF wraigwife.N.F.SG+SM wediafter.PREP gwahoddinvite.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM aand.CONJ nhwthey.PRON.3P wediafter.PREP penderfynudecide.V.INFIN bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM fodbe.V.INFIN+SM ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM .
  and the wife invited me and I'd decided that I was supposed to go.
366PIL+, oedd uh <rhai merched> [/] uh merched uh (.) fan hyn o (y)r GaimanCS wedi hel at ei_gilydd i [//] (.) fel côr a meddwl mynd draw .
  oeddbe.V.3S.IMPERF uher.IM rhaisome.PREQ merchedgirl.N.F.PL uher.IM merchedgirl.N.F.PL uher.IM fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP oof.PREP yrthe.DET.DEF Gaimanname wediafter.PREP helcollect.V.INFIN atto.PREP ei_gilyddeach_other.PRON.3SP ito.PREP fellike.CONJ côrchoir.N.M.SG aand.CONJ meddwlthink.V.INFIN myndgo.V.INFIN drawyonder.ADV .
  some of the girls from here in the Gaiman had come together to form a choir and were thinking of going over.
379CARum wel llawer o ffrindiau sy gen i yn yr hen wlad .
  umum.IM welwell.IM llawermany.QUAN oof.PREP ffrindiaufriends.N.M.PL sybe.V.3S.PRES.REL genwith.PREP iI.PRON.1S ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM .
  well, many of the friends I have in the old country
385CAR+< (dy)dy rhywun ddim (y)r un peth o bell ffordd (.) a wedyn (.) wel +...
  dydybe.V.3S.PRES.NEG rhywunsomeone.N.M.SG ddimnot.ADV+SM.[or].nothing.N.M.SG+SM yrthe.DET.DEF unone.NUM peththing.N.M.SG ofrom.PREP bellfar.ADJ+SM fforddway.N.F.SG aand.CONJ wedynafterwards.ADV welwell.IM .
  you're far from the same afterwards and then... well, but oh, there we go.
390CAR(fy)sa Alun_HuwsCS a CatherineCS ac AlanCS a (y)r wraig yn gallu dod drosodd dw i (y)n meddwl .
  fysafinger.V.3S.PRES+SM Alun_Huwsname aand.CONJ Catherinename acand.CONJ Alanname aand.CONJ yrthe.DET.DEF wraigwife.N.F.SG+SM ynPRT gallube_able.V.INFIN dodcome.V.INFIN drosoddover.ADV+SM dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT meddwlthink.V.INFIN .
  Alun Huws and Catherine and Alan and his wife could come over I think.
404PILachos mae (y)r blynyddoedd (y)n mynd a <dan ni ddim> [/] dan ni ddim yn teimlo fel mynd pan bydden ni (y)n (h)enach (.) ynde .
  achosbecause.CONJ maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF blynyddoeddyears.N.F.PL ynPRT myndgo.V.INFIN aand.CONJ danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM ynPRT teimlofeel.V.INFIN fellike.CONJ myndgo.V.INFIN panwhen.CONJ byddenbe.V.3P.COND niwe.PRON.1P ynPRT henachold.ADJ.COMP yndeisn't_it.IM .
  because the years are passing by and we won't feel like going when we're older, will we?
407CARwel mae rhywun yn teimlo fel mai ail gartre neu gartre (.) uh (.) agos agos iawn at ein cartre ni yma ydy (y)r hen wlad (.) ie .
  welwell.IM maebe.V.3S.PRES rhywunsomeone.N.M.SG ynPRT teimlofeel.V.INFIN fellike.CONJ maithat_it_is.CONJ.FOCUS ailsecond.ORD gartrehome.N.M.SG+SM neuor.CONJ gartrehome.N.M.SG+SM uher.IM agosnear.ADJ agosnear.ADJ iawnvery.ADV atto.PREP einour.ADJ.POSS.1P cartrehome.N.M.SG niwe.PRON.1P ymahere.ADV ydybe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ieyes.ADV .
  well, people feel that the old land is like a second home or a home that's very close to us here.
408PIL+< ydy (y)r hen wlad ie ie ie ie .
  ydybe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ieyes.ADV ieyes.ADV ieyes.ADV ieyes.ADV .
  the old land, yes, it does, yes.
413PILac uh (.) oedd ei mam a (e)i thad hi ddim isio iddi ddod (.) <i (y)r> [/] i (y)r Wladfa achos doedden nhw ddim yn gwybod dim_byd am y Wladfa ynde .
  acand.CONJ uher.IM oeddbe.V.3S.IMPERF eihis.ADJ.POSS.M.3S mammother.N.F.SG aand.CONJ eiher.ADJ.POSS.F.3S thadfather.N.M.SG+AM hishe.PRON.F.3S ddimnot.ADV+SM isiowant.N.M.SG iddito_her.PREP+PRON.F.3S ddodcome.V.INFIN+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF ito.PREP yrthe.DET.DEF Wladfaname achosbecause.CONJ doeddenbe.V.3P.IMPERF.NEG nhwthey.PRON.3P ddimnot.ADV+SM ynPRT gwybodknow.V.INFIN dim_bydnothing.ADV amfor.PREP ythe.DET.DEF Wladfaname yndeisn't_it.IM .
  and her mother and father didn't want her to come to the settlement because they didn't know anything about the settlement, did they?
413PILac uh (.) oedd ei mam a (e)i thad hi ddim isio iddi ddod (.) <i (y)r> [/] i (y)r Wladfa achos doedden nhw ddim yn gwybod dim_byd am y Wladfa ynde .
  acand.CONJ uher.IM oeddbe.V.3S.IMPERF eihis.ADJ.POSS.M.3S mammother.N.F.SG aand.CONJ eiher.ADJ.POSS.F.3S thadfather.N.M.SG+AM hishe.PRON.F.3S ddimnot.ADV+SM isiowant.N.M.SG iddito_her.PREP+PRON.F.3S ddodcome.V.INFIN+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF ito.PREP yrthe.DET.DEF Wladfaname achosbecause.CONJ doeddenbe.V.3P.IMPERF.NEG nhwthey.PRON.3P ddimnot.ADV+SM ynPRT gwybodknow.V.INFIN dim_bydnothing.ADV amfor.PREP ythe.DET.DEF Wladfaname yndeisn't_it.IM .
  and her mother and father didn't want her to come to the settlement because they didn't know anything about the settlement, did they?
423CARond oedd o yn TreuddynCS yn Bryn_GwynCS yn byw a (we)dyn wnaeth mam ddim newid yr enw .
  ondbut.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynin.PREP Treuddynname ynin.PREP Bryn_Gwynname ynPRT bywlive.V.INFIN aand.CONJ wedynafterwards.ADV wnaethdo.V.3S.PAST+SM mammother.N.F.SG ddimnot.ADV+SM newidchange.V.INFIN yrthe.DET.DEF enwname.N.M.SG .
  but he was in Treuddyn, living in Bryn Gwyn, and then Mum changed the name.
425CARneu oedd hi awydd rhoid yr un enw a (y)r ffarm TalysarnCS .
  neuor.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF hishe.PRON.F.3S awydddesire.N.M.SG rhoidgive.V.INFIN yrthe.DET.DEF unone.NUM enwname.N.M.SG aand.CONJ yrthe.DET.DEF ffarmfarm.N.F.SG Talysarnname .
  or she wanted to give the same name to Talysarn farm.
425CARneu oedd hi awydd rhoid yr un enw a (y)r ffarm TalysarnCS .
  neuor.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF hishe.PRON.F.3S awydddesire.N.M.SG rhoidgive.V.INFIN yrthe.DET.DEF unone.NUM enwname.N.M.SG aand.CONJ yrthe.DET.DEF ffarmfarm.N.F.SG Talysarnname .
  or she wanted to give the same name to Talysarn farm.
431CARa mi aeth taid â (y)r ddwy ferch mam ac anti MyfiCS drosodd yn mil naw cant un_deg tri ac <oedden nhw> [//] fuon nhw yno am flwyddyn .
  aand.CONJ miPRT.AFF aethgo.V.3S.PAST taidgrandfather.N.M.SG âwith.PREP yrthe.DET.DEF ddwytwo.NUM.F+SM ferchgirl.N.F.SG+SM mammother.N.F.SG acand.CONJ antiaunt.N.F.SG Myfiname drosoddover.ADV+SM ynin.PREP milthousand.N.F.SG nawnine.NUM canthundred.N.M.SG un_degten.NUM trithree.NUM.M acand.CONJ oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P fuonbe.V.3P.PAST+SM nhwthey.PRON.3P ynothere.ADV amfor.PREP flwyddynyear.N.F.SG+SM .
  and my grandfather took the two girls, Mum and Auntie Myfi, over in 1913 and they were there for a year.
432CARac fe (.) oedden nhw (.) mynd i fynd (y)n_ôl (.) i fyw i_gyd fel teulu ond mi dorrodd y rhyfel yn yr un_deg pedwar a naethon nhw (ddi)m mynd .
  acand.CONJ fePRT.AFF oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P myndgo.V.INFIN ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM yn_ôlback.ADV ito.PREP fywlive.V.INFIN+SM i_gydall.ADJ fellike.CONJ teulufamily.N.M.SG ondbut.CONJ miPRT.AFF dorroddbreak.V.3S.PAST+SM ythe.DET.DEF rhyfelwar.N.MF.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF un_degten.NUM pedwarfour.NUM.M aand.CONJ naethondo.V.3P.PAST nhwthey.PRON.3P ddimnot.ADV+SM myndgo.V.INFIN .
  and they were supposed to go back to live together as a family but the war broke out in (19)14 and they didn't go.
439PILtaid a nain fi uh (.) nhw oedd y rhai cynta (y)n dod i [/] i (y)r GaimanCS .
  taidgrandfather.N.M.SG aand.CONJ naingrandmother.N.F.SG fiI.PRON.1S+SM uher.IM nhwthey.PRON.3P oeddbe.V.3S.IMPERF ythe.DET.DEF rhaisome.PRON cyntafirst.ORD ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF Gaimanname .
  my grandparents, they were the first to come to the Gaiman.
444PILaethon nhw (y)n_ôl i uh (y)r hen wlad pan oedd o (y)n [//] yn dair xxx tair oed .
  aethongo.V.3P.PAST nhwthey.PRON.3P yn_ôlback.ADV ito.PREP uher.IM yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM panwhen.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT ynPRT dairthree.NUM.F+SM tairthree.NUM.F oedage.N.M.SG .
  they went back to the old land when he was three years old.
446PILa wedyn oedd fe [//] mi sefodd o (.) wel o(e)dd o (y)n mynd i (y)r ysgol a bopeth draw .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV oeddbe.V.3S.IMPERF fehe.PRON.M.3S miPRT.AFF sefoddstand.V.3S.PAST ohe.PRON.M.3S welwell.IM oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG aand.CONJ bopetheverything.N.M.SG+SM drawyonder.ADV .
  and then he stood... well, he went to school over there and everything.
458PILnes i_la(wr) [//] lawr na (y)r hosbital (.) mewn caveE .
  nesnearer.ADJ.COMP i_lawrdown.ADV lawrdown.ADV naPRT.NEG yrthe.DET.DEF hosbitalhospital.N.F.SG mewnin.PREP cavecave.N.SG .
  just beyond the hospital, in a cave.
462PILa wedyn mi ddoth yn_ôl yn mil wyth &s uh saith pedwar (.) ac o(edde)n nhw (y)r rhai cyntaf ac uh uh Parch uh Heulfryn_LewisCS (.) ac um um misus um mister a misus um (.) LewisCS um <Maes_yrCS> [/] Maes_yr_HafCS .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV miPRT.AFF ddothcome.V.3S.PAST+SM yn_ôlback.ADV ynin.PREP milthousand.N.F.SG wytheight.NUM uher.IM saithseven.NUM pedwarfour.NUM.M acand.CONJ oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P yrthe.DET.DEF rhaisome.PRON cyntaffirst.ORD acand.CONJ uher.IM uher.IM Parchname uher.IM Heulfryn_Lewisname acand.CONJ umum.IM umum.IM misusMrs.N.F.SG umum.IM mistermr.N.M.SG aand.CONJ misusMrs.N.F.SG umum.IM Lewisname umum.IM Maes_yrname Maes_yr_Hafname .
  and then they came back in 1874 and they were the first ones... and Reverend Heulfryn Lewis and... mister and missus Lewis, um, from Maes yr Haf.
477CARac oedd saer (.) oedd o (we)di bod yn [/] yn helpu y [/] y saer oedd yn gweithio yn capel bach SoarCS ar y mynydd yn (y)r hen wlad cyn dod allan .
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF saercarpenter.N.M.SG oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ynPRT ynPRT helpuhelp.V.INFIN ythe.DET.DEF ythe.DET.DEF saercarpenter.N.M.SG oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT gweithiowork.V.INFIN ynPRT capelchapel.N.M.SG bachsmall.ADJ Soarname aron.PREP ythe.DET.DEF mynyddmountain.N.M.SG ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM cynbefore.PREP dodcome.V.INFIN allanout.ADV .
  and he'd been helping the carpenter in little Soar Chapel on the mountain in the old land before coming out.
481CARfues i yn yr uh (.) capel bach yna .
  fuesbe.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ynin.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM capelchapel.N.M.SG bachsmall.ADJ ynathere.ADV .
  I've been to that little chapel.
488CARxxx dada wedi dod ei hunan o BethesdaCS (.) ac um pan es i i (y)r fynwent a gweld (.) nain a taid a (..) anti MaliCS a anti Sara_Mary o FangorCS (.) a yncl SionCS rheini i_gyd o <o(eddw)n i (y)n> [/] o(eddw)n i (y)n teimlo (y)n ofnadwy yn y fynwent .
  dadaDaddy.N.M.SG wediafter.PREP dodcome.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S hunanself.PRON.SG ofrom.PREP Bethesdaname acand.CONJ umum.IM panwhen.CONJ esgo.V.1S.PAST iI.PRON.1S ito.PREP yrthe.DET.DEF fynwentgraveyard.N.F.SG+SM aand.CONJ gweldsee.V.INFIN naingrandmother.N.F.SG aand.CONJ taidgrandfather.N.M.SG aand.CONJ antiaunt.N.F.SG Maliname aand.CONJ antiaunt.N.F.SG Sara_Maryname oof.PREP Fangorname aand.CONJ yncluncle.N.M.SG Sionname rheinithose.PRON i_gydall.ADJ ofrom.PREP.[or].of.PREP.[or].he.PRON.M.3S oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT teimlofeel.V.INFIN ynPRT ofnadwyterrible.ADJ ynin.PREP ythe.DET.DEF fynwentgraveyard.N.F.SG+SM .
  Dada came himself from Bethesda and when I went to the cemetry to see my grandparents and Aunti Mali and Auntie Sara-Mary from Bangor and Uncle Sion, all of them, oh I felt awful in the cemetery.
504PILyr hen Gymry wedi ymdrechu yn fawr iawn a wedi crio lot yma (he)fyd .
  yrthe.DET.DEF henold.ADJ GymryWelsh_people.N.M.PL+SM wediafter.PREP ymdrechustrive.V.INFIN ynPRT fawrbig.ADJ+SM iawnvery.ADV aand.CONJ wediafter.PREP criocry.V.INFIN lotlot.QUAN ymahere.ADV hefydalso.ADV .
  the old Welsh settlers made a lot of effort and shed a lot of tears here too.
509CAR+< tysa dim_ond gwneud efo xxx a rhaw yr (.) camlesi (y)ma sy drwy (y)r dyffryn i_gyd !
  tysabe.V.3S.PLUPERF.HYP dim_ondonly.ADV gwneudmake.V.INFIN efowith.PREP aand.CONJ rhawspade.N.F.SG yrthe.DET.DEF camlesicanal.N.F.PL ymahere.ADV sybe.V.3S.PRES.REL drwythrough.PREP+SM yrthe.DET.DEF dyffrynvalley.N.M.SG i_gydall.ADJ !
  building the canals throughout this entire valley with only a spade and...
509CAR+< tysa dim_ond gwneud efo xxx a rhaw yr (.) camlesi (y)ma sy drwy (y)r dyffryn i_gyd !
  tysabe.V.3S.PLUPERF.HYP dim_ondonly.ADV gwneudmake.V.INFIN efowith.PREP aand.CONJ rhawspade.N.F.SG yrthe.DET.DEF camlesicanal.N.F.PL ymahere.ADV sybe.V.3S.PRES.REL drwythrough.PREP+SM yrthe.DET.DEF dyffrynvalley.N.M.SG i_gydall.ADJ !
  building the canals throughout this entire valley with only a spade and...
514CARa (y)r bobl nawr oedd yn berchen y camlesi bobl o Buenos_AiresCS oedden nhw .
  aand.CONJ yrthe.DET.DEF boblpeople.N.F.SG+SM nawrnow.ADV oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT berchenowner.N.M.SG+SM ythe.DET.DEF camlesicanal.N.F.PL boblpeople.N.F.SG+SM ofrom.PREP Buenos_Airesname oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P .
  and it was people from Buenos Aires who owned the canals at that time.
516CARdim un ohonyn nhw o(edde)n nhw yr offis yn llawn engineersE i_gyd ac o(edd) dim un wedi twtsiad y camlesi dim wedi altro dim ohonyn nhw .
  dimnot.ADV unone.NUM ohonynfrom_them.PREP+PRON.3P nhwthey.PRON.3P oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P yrthe.DET.DEF offisoffice.N.F.SG ynPRT llawnfull.ADJ engineersengineer.N.PL i_gydall.ADJ acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF dimnot.ADV unone.NUM wediafter.PREP twtsiadtouch.V.INFIN ythe.DET.DEF camlesicanal.N.F.PL dimnot.ADV.[or].nothing.N.M.SG wediafter.PREP altroalter.V.INFIN dimnot.ADV.[or].nothing.N.M.SG ohonynfrom_them.PREP+PRON.3P nhwthey.PRON.3P .
  none of them, the office was full of engineers, and not one of them did maintenance work on the canals, [they] didn't alter them at all.
533CAR+< ond (bua)swn i (y)n licio (ty)swn i (y)n gallu hedfan (.) bob chwe mis i (y)r hen wlad .
  ondbut.CONJ buaswnbe.V.1S.PLUPERF iI.PRON.1S ynPRT liciolike.V.INFIN tyswnbe.V.1S.PLUPERF.HYP iI.PRON.1S ynPRT gallube_able.V.INFIN hedfanfly.V.INFIN bobeach.PREQ+SM chwesix.NUM mismonth.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM .
  but I'd like it if I could fly to the old land every six months.
536PIL+< mynd yn yr haf a +...
  myndgo.V.INFIN ynin.PREP yrthe.DET.DEF hafsummer.N.M.SG aand.CONJ .
  go in the summer and...
541PILyndy mae um yndy mae (y)n rhan o (y)r cartref xxx .
  yndybe.V.3S.PRES.EMPH maebe.V.3S.PRES umum.IM yndybe.V.3S.PRES.EMPH maebe.V.3S.PRES ynPRT rhanpart.N.F.SG oof.PREP yrthe.DET.DEF cartrefhome.N.M.SG .
  yes, it's part of our home.
544CARmor gartrefol a dw i mor falch i (y)r bobl (y)r hen wlad sy gyd yn (.) croesawu ni gymaint pan dan ni (y)n mynd drosodd .
  morso.ADV gartrefolhomely.ADJ+SM aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S morso.ADV falchproud.ADJ+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM sybe.V.3S.PRES.REL gydjoint.ADJ+SM ynPRT croesawuwelcome.V.INFIN niwe.PRON.1P gymaintso much.ADJ+SM panwhen.CONJ danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ynPRT myndgo.V.INFIN drosoddover.ADV+SM .
  so homely, and I'm so grateful to the people in the old land who give us such a welcome when we go over.
544CARmor gartrefol a dw i mor falch i (y)r bobl (y)r hen wlad sy gyd yn (.) croesawu ni gymaint pan dan ni (y)n mynd drosodd .
  morso.ADV gartrefolhomely.ADJ+SM aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S morso.ADV falchproud.ADJ+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM sybe.V.3S.PRES.REL gydjoint.ADJ+SM ynPRT croesawuwelcome.V.INFIN niwe.PRON.1P gymaintso much.ADJ+SM panwhen.CONJ danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ynPRT myndgo.V.INFIN drosoddover.ADV+SM .
  so homely, and I'm so grateful to the people in the old land who give us such a welcome when we go over.
546CARdw i (y)n licio cerdded (.) fy hunan fel (y)na trwy (y)r (.) ffyrdd yn yr hen wlad .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT liciolike.V.INFIN cerddedwalk.V.INFIN fymy.ADJ.POSS.1S hunanself.PRON.SG fellike.CONJ ynathere.ADV trwythrough.PREP yrthe.DET.DEF ffyrddway.N.M.PL ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM .
  I like walking on my own along the roads in the old land.
546CARdw i (y)n licio cerdded (.) fy hunan fel (y)na trwy (y)r (.) ffyrdd yn yr hen wlad .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT liciolike.V.INFIN cerddedwalk.V.INFIN fymy.ADJ.POSS.1S hunanself.PRON.SG fellike.CONJ ynathere.ADV trwythrough.PREP yrthe.DET.DEF ffyrddway.N.M.PL ynin.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM .
  I like walking on my own along the roads in the old land.
587PIL<dod uh> [//] (.) edrych ar_ôl y lloau a roid bwyd i (y)r gwartheg a wel fel oedd hi ynde .
  dodcome.V.INFIN uher.IM edrychlook.V.INFIN ar_ôlafter.PREP ythe.DET.DEF lloaucalf.N.M.PL aand.CONJ roidgive.V.INFIN+SM bwydfood.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF gwarthegcattle.N.M.PL aand.CONJ welwell.IM fellike.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF hishe.PRON.F.3S yndeisn't_it.IM .
  looking after the calves and feeding the cows and, well, how it was.
588PILa mynd i (y)r ysgol ar ein traed .
  aand.CONJ myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG aron.PREP einour.ADJ.POSS.1P traedfeet.N.MF.SG .
  and going to school by foot.
594CARwrth_gwrs <oedd y> [//] oedd yr ysgol hanner fferm o fferm ni .
  wrth_gwrsof_course.ADV oeddbe.V.3S.IMPERF ythat.PRON.REL oeddbe.V.3S.IMPERF yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG hannerhalf.N.M.SG ffermfarm.N.F.SG oof.PREP ffermfarm.N.F.SG niwe.PRON.1P .
  of course the school was half a farm away from our farm.
599CAReisteddfod côr plant yn yr eisteddfod .
  eisteddfodeisteddfod.N.F.SG côrchoir.N.M.SG plantchild.N.M.PL ynin.PREP yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG .
  Eisteddfod, a children's choir in the Eisteddfod.
618PILac uh (.) yr un oedd yn ennill yr [//] y sach fach wedyn hwnnw oedd yr gorau .
  acand.CONJ uher.IM yrthe.DET.DEF unone.NUM oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT ennillwin.V.INFIN yrthe.DET.DEF ythe.DET.DEF sachsack.N.F.SG fachsmall.ADJ+SM wedynafterwards.ADV hwnnwthat.PRON.DEM.M.SG oeddbe.V.3S.IMPERF yrthe.DET.DEF goraubest.ADJ.SUP .
  and the winner of the sach fach (little sack), he was the best.
618PILac uh (.) yr un oedd yn ennill yr [//] y sach fach wedyn hwnnw oedd yr gorau .
  acand.CONJ uher.IM yrthe.DET.DEF unone.NUM oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT ennillwin.V.INFIN yrthe.DET.DEF ythe.DET.DEF sachsack.N.F.SG fachsmall.ADJ+SM wedynafterwards.ADV hwnnwthat.PRON.DEM.M.SG oeddbe.V.3S.IMPERF yrthe.DET.DEF goraubest.ADJ.SUP .
  and the winner of the sach fach (little sack), he was the best.
618PILac uh (.) yr un oedd yn ennill yr [//] y sach fach wedyn hwnnw oedd yr gorau .
  acand.CONJ uher.IM yrthe.DET.DEF unone.NUM oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT ennillwin.V.INFIN yrthe.DET.DEF ythe.DET.DEF sachsack.N.F.SG fachsmall.ADJ+SM wedynafterwards.ADV hwnnwthat.PRON.DEM.M.SG oeddbe.V.3S.IMPERF yrthe.DET.DEF goraubest.ADJ.SUP .
  and the winner of the sach fach (little sack), he was the best.
625CARo (y)r ysgol cynradd (r)oedden ni (y)n pasio i um ysgol ganolraddol .
  oof.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG cynraddprimary.ADJ roeddenbe.V.3P.IMPERF niwe.PRON.1P ynPRT pasiopass.V.INFIN ito.PREP umum.IM ysgolschool.N.F.SG ganolraddolintermediate.ADJ+SM .
  we went from primary school to intermediate school.
642PILoedden nhw yn [/] yn y capel oedden nhw (y)n dysgu popeth (.) um xxx &s <sut uh (.) i> [/] (.) sut i fyw a sut i (.) i bod yn barchus efo bobl eraill a (.) wel a lot o bethau bach heblaw dysgu uh pethau yr ysgol ynde (.) ia .
  oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT ynin.PREP ythe.DET.DEF capelchapel.N.M.SG oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT dysguteach.V.INFIN popetheverything.N.M.SG umum.IM suthow.INT uher.IM ito.PREP suthow.INT ito.PREP fywlive.V.INFIN+SM aand.CONJ suthow.INT ito.PREP ito.PREP bodbe.V.INFIN ynPRT barchusrespectful.ADJ+SM efowith.PREP boblpeople.N.F.SG+SM eraillothers.PRON aand.CONJ welwell.IM aand.CONJ lotlot.QUAN oof.PREP bethauthings.N.M.PL+SM bachsmall.ADJ heblawwithout.PREP dysguteach.V.INFIN uher.IM pethauthings.N.M.PL yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG yndeisn't_it.IM iayes.ADV .
  they were in chapel, they taught everything, how to live and how to be respectful towards others... well, and a lot of little other things apart from teaching school things, yes.
643CARoedden nhw (y)n darllen pennod a gweddi (y)r arglwydd cyn dechrau (y)r (.) yr uh dosbarthiadau yn [/] yn +...
  oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT darllenread.V.INFIN pennodchapter.N.F.SG aand.CONJ gweddiprayer.N.M.SG yrthe.DET.DEF arglwyddlord.N.M.SG cynbefore.PREP dechraubegin.V.INFIN yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF uher.IM dosbarthiadauclasses.N.M.PL ynPRT ynPRT .
  they used to read chapter from the Bible and pray the Lord's prayer before starting classes in...
643CARoedden nhw (y)n darllen pennod a gweddi (y)r arglwydd cyn dechrau (y)r (.) yr uh dosbarthiadau yn [/] yn +...
  oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT darllenread.V.INFIN pennodchapter.N.F.SG aand.CONJ gweddiprayer.N.M.SG yrthe.DET.DEF arglwyddlord.N.M.SG cynbefore.PREP dechraubegin.V.INFIN yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF uher.IM dosbarthiadauclasses.N.M.PL ynPRT ynPRT .
  they used to read chapter from the Bible and pray the Lord's prayer before starting classes in...
643CARoedden nhw (y)n darllen pennod a gweddi (y)r arglwydd cyn dechrau (y)r (.) yr uh dosbarthiadau yn [/] yn +...
  oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT darllenread.V.INFIN pennodchapter.N.F.SG aand.CONJ gweddiprayer.N.M.SG yrthe.DET.DEF arglwyddlord.N.M.SG cynbefore.PREP dechraubegin.V.INFIN yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF uher.IM dosbarthiadauclasses.N.M.PL ynPRT ynPRT .
  they used to read chapter from the Bible and pray the Lord's prayer before starting classes in...
648CARie i (y)r ysgol .
  ieyes.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  yes to school.
649PIL+< ie i (y)r ysgol .
  ieyes.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  yes to school.
650CARi (y)r GaimanCS fan yma .
  ito.PREP yrthe.DET.DEF Gaimanname fanplace.N.MF.SG+SM ymahere.ADV .
  here to the Gaiman.
654PIL+, bod hi wedi ymdrechu i [/] i [/] i (y)r plant y [/] y WladfaCS cael tsiawns (.) i cael addysg ynde (.) i cael addysg .
  bodbe.V.INFIN hishe.PRON.F.3S wediafter.PREP ymdrechustrive.V.INFIN ito.PREP ito.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL ythe.DET.DEF ythe.DET.DEF Wladfaname caelget.V.INFIN tsiawnschance.N.F.SG ito.PREP caelget.V.INFIN addysgeducation.N.F.SG yndeisn't_it.IM ito.PREP caelget.V.INFIN addysgeducation.N.F.SG .
  that she made an effort to give the settlement's children a chance to have an education, to have an education.
657CAR+< ie achos dim_ond mister a misus GriffithsCS oedd yn gweithio fel uh (.) uh proffeswrs yn [/] yn yr ysgol ganolraddol .
  ieyes.ADV achosbecause.CONJ dim_ondonly.ADV mistermr.N.M.SG aand.CONJ misusMrs.N.F.SG Griffithsname oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT gweithiowork.V.INFIN fellike.CONJ uher.IM uher.IM proffeswrsprofessor.N.M.PL ynPRT ynin.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG ganolraddolintermediate.ADJ+SM .
  yes because it was only Mr and Mrs griffiths who worked as professors in the intermediate school.
677PIL+< fan [/] fan hyn [//] fan hyn ydy (y)r uh (.) ein cymdeithas ni .
  fanplace.N.MF.SG+SM fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP ydybe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF uher.IM einour.ADJ.POSS.1P cymdeithassociety.N.F.SG niwe.PRON.1P .
  our society is here.
684CARwel (dy)dy bobl yr hen wlad ddim yn gweld yr WladfaCS (y)n dlws sir na(c) (y)dy achos mae [/] mae (y)r hen wlad yn hyfryd .
  welwell.IM dydybe.V.3S.PRES.NEG boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ddimnot.ADV+SM ynPRT gweldsee.V.INFIN yrthe.DET.DEF Wladfaname ynPRT dlwspretty.ADJ+SM sircounty.N.F.SG nacPRT.NEG ydybe.V.3S.PRES achosbecause.CONJ maebe.V.3S.PRES maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ynPRT hyfryddelightful.ADJ .
  well the people from the old land probably don't see the settlement as beautiful because the old land is wonderful.
684CARwel (dy)dy bobl yr hen wlad ddim yn gweld yr WladfaCS (y)n dlws sir na(c) (y)dy achos mae [/] mae (y)r hen wlad yn hyfryd .
  welwell.IM dydybe.V.3S.PRES.NEG boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ddimnot.ADV+SM ynPRT gweldsee.V.INFIN yrthe.DET.DEF Wladfaname ynPRT dlwspretty.ADJ+SM sircounty.N.F.SG nacPRT.NEG ydybe.V.3S.PRES achosbecause.CONJ maebe.V.3S.PRES maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ynPRT hyfryddelightful.ADJ .
  well the people from the old land probably don't see the settlement as beautiful because the old land is wonderful.
684CARwel (dy)dy bobl yr hen wlad ddim yn gweld yr WladfaCS (y)n dlws sir na(c) (y)dy achos mae [/] mae (y)r hen wlad yn hyfryd .
  welwell.IM dydybe.V.3S.PRES.NEG boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ddimnot.ADV+SM ynPRT gweldsee.V.INFIN yrthe.DET.DEF Wladfaname ynPRT dlwspretty.ADJ+SM sircounty.N.F.SG nacPRT.NEG ydybe.V.3S.PRES achosbecause.CONJ maebe.V.3S.PRES maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM ynPRT hyfryddelightful.ADJ .
  well the people from the old land probably don't see the settlement as beautiful because the old land is wonderful.
699CARmae o fel dydd a nos i (y)r Cymry pan daeson nhw drosodd .
  maebe.V.3S.PRES ohe.PRON.M.3S fellike.CONJ dyddday.N.M.SG aand.CONJ nosnight.N.F.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF CymryWelsh_people.N.M.PL panwhen.CONJ daesoncome.V.3P.PAST nhwthey.PRON.3P drosoddover.ADV+SM .
  it's like night and day for the Welsh when they come over.
705PIL+< maen nhw (y)n dweud yr Indiaid .
  maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT dweudsay.V.INFIN yrthe.DET.DEF Indiaidname .
  they say Indians but they weren't Indians really, were they?
714PILa nhw (y)n helpu <(y)r &ə yr> [/] yr Indiaid hefyd de .
  aand.CONJ nhwthey.PRON.3P ynPRT helpuhelp.V.INFIN yrthat.PRON.REL yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF Indiaidname hefydalso.ADV debe.IM+SM .
  and they helped the Indians too.
714PILa nhw (y)n helpu <(y)r &ə yr> [/] yr Indiaid hefyd de .
  aand.CONJ nhwthey.PRON.3P ynPRT helpuhelp.V.INFIN yrthat.PRON.REL yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF Indiaidname hefydalso.ADV debe.IM+SM .
  and they helped the Indians too.
714PILa nhw (y)n helpu <(y)r &ə yr> [/] yr Indiaid hefyd de .
  aand.CONJ nhwthey.PRON.3P ynPRT helpuhelp.V.INFIN yrthat.PRON.REL yrthe.DET.DEF yrthe.DET.DEF Indiaidname hefydalso.ADV debe.IM+SM .
  and they helped the Indians too.
717PILoedd rhai o (y)r plant yn dod i (y)r capel (..) a wedi dysgu Cymraeg xxx .
  oeddbe.V.3S.IMPERF rhaisome.PRON oof.PREP yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF capelchapel.N.M.SG aand.CONJ wediafter.PREP dysguteach.V.INFIN CymraegWelsh.N.F.SG .
  some of the children came to the chapel... and had learnt Welsh.
717PILoedd rhai o (y)r plant yn dod i (y)r capel (..) a wedi dysgu Cymraeg xxx .
  oeddbe.V.3S.IMPERF rhaisome.PRON oof.PREP yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF capelchapel.N.M.SG aand.CONJ wediafter.PREP dysguteach.V.INFIN CymraegWelsh.N.F.SG .
  some of the children came to the chapel... and had learnt Welsh.
725CARdim telefision dim com(putación)S [/] &k (com)putaciónS &=laugh dim radio yr adeg hynny .
  dimnot.ADV telefisiontelevision.N.M.SG dimnot.ADV computacióncomputation.N.F.SG computacióncomputation.N.F.SG dimnot.ADV radioradio.N.M.SG yrthe.DET.DEF adegtime.N.F.SG hynnythat.ADJ.DEM.SP .
  no television, no computer, no radio in those days.
747PILmae (y)r telefision wedi cydio (.) yr (.) meddwl bobl (.) (y)r (.) pobl ifanc beth_bynnag .
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF telefisiontelevision.N.M.SG wediafter.PREP cydiogrip.V.INFIN yrthe.DET.DEF meddwlthought.N.M.SG boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF poblpeople.N.F.SG ifancyoung.ADJ beth_bynnaganyway.ADV .
  the television has gripped people's minds... young people anyway.
747PILmae (y)r telefision wedi cydio (.) yr (.) meddwl bobl (.) (y)r (.) pobl ifanc beth_bynnag .
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF telefisiontelevision.N.M.SG wediafter.PREP cydiogrip.V.INFIN yrthe.DET.DEF meddwlthought.N.M.SG boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF poblpeople.N.F.SG ifancyoung.ADJ beth_bynnaganyway.ADV .
  the television has gripped people's minds... young people anyway.
747PILmae (y)r telefision wedi cydio (.) yr (.) meddwl bobl (.) (y)r (.) pobl ifanc beth_bynnag .
  maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF telefisiontelevision.N.M.SG wediafter.PREP cydiogrip.V.INFIN yrthe.DET.DEF meddwlthought.N.M.SG boblpeople.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF poblpeople.N.F.SG ifancyoung.ADJ beth_bynnaganyway.ADV .
  the television has gripped people's minds... young people anyway.
748PILa wedyn mae hwnna um um mae (y)r +...
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV maebe.V.3S.PRES hwnnathat.PRON.DEM.M.SG umum.IM umum.IM maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF .
  and then that...
757PILnhw sy (y)n (gw)neud jyst yr eisteddfod yn TrelewCS ynde achos (.) fan hyn mae (y)r (.) mwy o Gymraeg [/] (.) yn y GaimanCS (.) mwy o Gymraeg .
  nhwthey.PRON.3P sybe.V.3S.PRES.REL ynPRT gwneudmake.V.INFIN jystjust.ADV yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG ynin.PREP Trelewname yndeisn't_it.IM achosbecause.CONJ fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF mwymore.ADJ.COMP oof.PREP GymraegWelsh.N.F.SG+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF Gaimanname mwymore.ADJ.COMP oof.PREP GymraegWelsh.N.F.SG+SM .
  it's them that only do the Eisteddfod in Trelew, isn't it because... here there's more Welsh, more Welsh.
757PILnhw sy (y)n (gw)neud jyst yr eisteddfod yn TrelewCS ynde achos (.) fan hyn mae (y)r (.) mwy o Gymraeg [/] (.) yn y GaimanCS (.) mwy o Gymraeg .
  nhwthey.PRON.3P sybe.V.3S.PRES.REL ynPRT gwneudmake.V.INFIN jystjust.ADV yrthe.DET.DEF eisteddfodeisteddfod.N.F.SG ynin.PREP Trelewname yndeisn't_it.IM achosbecause.CONJ fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF mwymore.ADJ.COMP oof.PREP GymraegWelsh.N.F.SG+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF Gaimanname mwymore.ADJ.COMP oof.PREP GymraegWelsh.N.F.SG+SM .
  it's them that only do the Eisteddfod in Trelew, isn't it because... here there's more Welsh, more Welsh.
758CARia wel ma(e) [/] mae (y)r cultureE wedi (.) mynd fewn i (y)r uh LatinE hefyd yn_dydy .
  iayes.ADV welwell.IM maebe.V.3S.PRES maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cultureculture.N.SG wediafter.PREP myndgo.V.INFIN fewnin.PREP+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM LatinLatin.N.SG hefydalso.ADV yn_dydybe.V.3S.PRES.TAG .
  yes well, the culture's also merged with the latin, hasn't it?
758CARia wel ma(e) [/] mae (y)r cultureE wedi (.) mynd fewn i (y)r uh LatinE hefyd yn_dydy .
  iayes.ADV welwell.IM maebe.V.3S.PRES maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cultureculture.N.SG wediafter.PREP myndgo.V.INFIN fewnin.PREP+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM LatinLatin.N.SG hefydalso.ADV yn_dydybe.V.3S.PRES.TAG .
  yes well, the culture's also merged with the latin, hasn't it?
760CAR+< maen nhw (.) neu maen nhw wedi dod fewn i (y)r Cymry ynde .
  maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P neuor.CONJ maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P wediafter.PREP dodcome.V.INFIN fewnin.PREP+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF CymryWelsh_people.N.M.PL yndeisn't_it.IM .
  or they've merged with the Welsh.
780CARia fuon nhw (y)n gefn i (y)r (.) hen bobl yn doe(dden) ?
  iayes.ADV fuonbe.V.3P.PAST+SM nhwthey.PRON.3P ynPRT gefnback.N.M.SG+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ boblpeople.N.F.SG+SM ynPRT doeddenbe.V.3P.IMPERF.NEG ?
  yes they were a shoulder for the old settlers, weren't they?

Change language


Contact us

bilingualism@bangor.ac.uk


The corpora

The Siarad corpus
The Patagonia corpus
The Miami corpus

patagonia3: menu


Research Team


Collaborators


Publications


Bangor Autoglosser


Acknowledgements

The support of the Arts and Humanities Research Council (AHRC), the Economic and Social Research Council (ESRC), the Higher Education Funding Council for Wales (HEFCW) and the Welsh Government is gratefully acknowledged.