PATAGONIA - Patagonia6
Instances of i for speaker SAR

12SARdim_ond Rhodri_JonesCS a (e)i wraig sy (y)n perthyn i (y)r capel (y)na rŵan .
  dim_ondonly.ADV Rhodri_Jonesname aand.CONJ eihis.ADJ.POSS.M.3S wraigwife.N.F.SG+SM sybe.V.3S.PRES.REL ynPRT perthynbelong.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF capelchapel.N.M.SG ynathere.ADV rŵannow.ADV .
  only Rhodri Jones and his wife belong to that chapel now
25SARac oedd o a nain (.) EdwardsCS (.) a ryw ddyn na chofies i erioed mo ei enw fo (..) yn mynd yn y cwch ar i (y)r lle .
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S aand.CONJ naingrandmother.N.F.SG Edwardsname aand.CONJ rywsome.PREQ+SM ddynman.N.M.SG+SM nawho_not.PRON.REL.NEG chofiesremember.V.1S.PAST+AM iI.PRON.1S erioednever.ADV monot.ADV eihis.ADJ.POSS.M.3S enwname.N.M.SG fohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ynin.PREP ythe.DET.DEF cwchboat.N.M.SG aron.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF lleplace.N.M.SG .
  and he and granny Edwards and some man whose name I never remembered used to go to the place by boat
25SARac oedd o a nain (.) EdwardsCS (.) a ryw ddyn na chofies i erioed mo ei enw fo (..) yn mynd yn y cwch ar i (y)r lle .
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S aand.CONJ naingrandmother.N.F.SG Edwardsname aand.CONJ rywsome.PREQ+SM ddynman.N.M.SG+SM nawho_not.PRON.REL.NEG chofiesremember.V.1S.PAST+AM iI.PRON.1S erioednever.ADV monot.ADV eihis.ADJ.POSS.M.3S enwname.N.M.SG fohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ynin.PREP ythe.DET.DEF cwchboat.N.M.SG aron.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF lleplace.N.M.SG .
  and he and granny Edwards and some man whose name I never remembered used to go to the place by boat
35SARa mae (we)di roi yr telerau roth Meirug_JonesCS ar bapur i fi .
  aand.CONJ maebe.V.3S.PRES wediafter.PREP roigive.V.INFIN+SM yrthe.DET.DEF telerauterms.N.M.PL rothgive.V.3S.PAST Meirug_Jonesname aron.PREP bapurpaper.N.M.SG+SM ito.PREP fiI.PRON.1S+SM .
  and he's put the terms that Meirug Jones gave on paper for me
40SARoedd hwnna yn cael ei dynnu o fan (y)na i fynd i rywle yn ymyl (.) i (y)r un mantais .
  oeddbe.V.3S.IMPERF hwnnathat.PRON.DEM.M.SG ynPRT caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S dynnudraw.V.INFIN+SM ohe.PRON.M.3S fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP rywlesomewhere.N.M.SG+SM ynin.PREP ymyledge.N.F.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF unone.NUM mantaisadvantage.N.F.SG .
  that would be taken from there to go to somewhere next to it, to the same advantage
40SARoedd hwnna yn cael ei dynnu o fan (y)na i fynd i rywle yn ymyl (.) i (y)r un mantais .
  oeddbe.V.3S.IMPERF hwnnathat.PRON.DEM.M.SG ynPRT caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S dynnudraw.V.INFIN+SM ohe.PRON.M.3S fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP rywlesomewhere.N.M.SG+SM ynin.PREP ymyledge.N.F.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF unone.NUM mantaisadvantage.N.F.SG .
  that would be taken from there to go to somewhere next to it, to the same advantage
40SARoedd hwnna yn cael ei dynnu o fan (y)na i fynd i rywle yn ymyl (.) i (y)r un mantais .
  oeddbe.V.3S.IMPERF hwnnathat.PRON.DEM.M.SG ynPRT caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S dynnudraw.V.INFIN+SM ohe.PRON.M.3S fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP rywlesomewhere.N.M.SG+SM ynin.PREP ymyledge.N.F.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF unone.NUM mantaisadvantage.N.F.SG .
  that would be taken from there to go to somewhere next to it, to the same advantage
46SARmi o(edde)n nhw (y)n reit hir cyn dod [//] gallu dod i (y)r ffermydd .
  miPRT.AFF oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT reitquite.ADV hirlong.ADJ cynbefore.PREP dodcome.V.INFIN gallube_able.V.INFIN dodcome.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ffermyddfarms.N.F.PL .
  they took a very long time before being able to come to the farms
51SARac erbyn hyn oedd (y)na fodryb i ni (y)n chwaer i nain EdwardsCS (we)di bod yma am dro .
  acand.CONJ erbynby.PREP hynthis.PRON.DEM.SP oeddbe.V.3S.IMPERF ynathere.ADV fodrybaunt.N.F.SG+SM ito.PREP niwe.PRON.1P ynPRT chwaersister.N.F.SG ito.PREP naingrandmother.N.F.SG Edwardsname wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ymahere.ADV amfor.PREP droturn.N.M.SG+SM .
  and by this time there was an aunt of ours, a sister of granny Edwards, who'd been here a while
51SARac erbyn hyn oedd (y)na fodryb i ni (y)n chwaer i nain EdwardsCS (we)di bod yma am dro .
  acand.CONJ erbynby.PREP hynthis.PRON.DEM.SP oeddbe.V.3S.IMPERF ynathere.ADV fodrybaunt.N.F.SG+SM ito.PREP niwe.PRON.1P ynPRT chwaersister.N.F.SG ito.PREP naingrandmother.N.F.SG Edwardsname wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ymahere.ADV amfor.PREP droturn.N.M.SG+SM .
  and by this time there was an aunt of ours, a sister of granny Edwards, who'd been here a while
52SARac oedd un chwaer bach i mam (.) â ryw (y)chydig o ddiffyg arni hi welsoch chi ar ei meddwl hi .
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF unone.NUM chwaersister.N.F.SG bachsmall.ADJ ito.PREP mammother.N.F.SG âwith.PREP rywsome.PREQ+SM ychydiga_little.QUAN oof.PREP ddiffyglack.N.M.SG+SM arnion_her.PREP+PRON.F.3S hishe.PRON.F.3S welsochsee.V.2P.PAST+SM chiyou.PRON.2P aron.PREP eiher.ADJ.POSS.F.3S meddwlthink.V.INFIN hishe.PRON.F.3S .
  and Mum had a little sister with a slight defect, you see, mentally
55SARa mi aeth hi â honno ffwrdd i (y)r hen wlad efo hi .
  aand.CONJ miPRT.AFF aethgo.V.3S.PAST hishe.PRON.F.3S âwith.PREP honnothat.PRON.DEM.F.SG ffwrddway.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF henold.ADJ wladcountry.N.F.SG+SM efowith.PREP hishe.PRON.F.3S .
  and she took her awayto the old country with her
62SARbarod i helpu hwn a (y)r llall a dan ni heb ddim .
  barodready.ADJ+SM ito.PREP helpuhelp.V.INFIN hwnthis.PRON.DEM.M.SG aand.CONJ yrthe.DET.DEF llallother.PRON aand.CONJ danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P hebwithout.PREP ddimnothing.N.M.SG+SM .
  ready to help this or the other person, and we haven't a thing
64SARac oedd ryw ddynes yn deud wrtha i +//.
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF rywsome.PREQ+SM ddyneswoman.N.F.SG+SM ynPRT deudsay.V.INFIN wrthato_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S .
  and some woman told me...
67SARos fydd gyda chi rywdro rywbeth i helpu rywrai peidiwch â roi pob peth a sefyll at ddim .
  osif.CONJ fyddbe.V.3S.FUT+SM gydawith.PREP chiyou.PRON.2P rywdrosome_time.ADV+SM rywbethsomething.N.M.SG+SM ito.PREP helpuhelp.V.INFIN rywraisome_people.PRON+SM peidiwchstop.V.2P.IMPER âwith.PREP roigive.V.INFIN+SM pobeach.PREQ peththing.N.M.SG aand.CONJ sefyllstand.V.INFIN atto.PREP ddimnothing.N.M.SG+SM .
  if ever you have something to help some people, don't give everything and stand for anything
87SARond dw i (ddi)m yn gwybod am be oedd o (y)n siarad .
  ondbut.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT gwybodknow.V.INFIN amfor.PREP bewhat.INT oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT siaradtalk.V.INFIN .
  but I don't know what he was talking about
105SARdw i yn [?] licio hanes yr Indiaid .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT liciolike.V.INFIN hanesstory.N.M.SG yrthe.DET.DEF Indiaidname .
  I do like the story of the Indians
119SAR+< a dw i (we)di roi hanes uh teulu ni i DylanCS mewn llythyr tipyn (y)n_ôl .
  aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP roigive.V.INFIN+SM hanesstory.N.M.SG uher.IM teulufamily.N.M.SG niwe.PRON.1P ito.PREP Dylanname mewnin.PREP llythyrletter.N.M.SG tipynlittle_bit.N.M.SG yn_ôlback.ADV .
  and I've given the history of our family to Dylan in a letter a while back
119SAR+< a dw i (we)di roi hanes uh teulu ni i DylanCS mewn llythyr tipyn (y)n_ôl .
  aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP roigive.V.INFIN+SM hanesstory.N.M.SG uher.IM teulufamily.N.M.SG niwe.PRON.1P ito.PREP Dylanname mewnin.PREP llythyrletter.N.M.SG tipynlittle_bit.N.M.SG yn_ôlback.ADV .
  and I've given the history of our family to Dylan in a letter a while back
126SARa (dy)na fo mi gadawa i o fan (y)na .
  aand.CONJ dynathat_is.ADV fohe.PRON.M.3S miPRT.AFF gadawaleave.V.3S.PRES ito.PREP.[or].I.PRON.1S oof.PREP fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV .
  and that's it, he left from there
128SARa oedd raid i ni priodi .
  aand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF raidnecessity.N.M.SG+SM ito.PREP niwe.PRON.1P priodimarry.V.INFIN .
  and we had to get married
133SARac oedd dada ddim yn gyrru ni i (y)r ysgol .
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF dadaDaddy.N.M.SG ddimnot.ADV+SM ynPRT gyrrudrive.V.INFIN niwe.PRON.1P ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  and Dad didn't drive us to school
137SARdebyg i blant Tecwyn_EdwardsCS mam a tad &m HelenCS a rheina .
  debygsimilar.ADJ+SM ito.PREP blantchild.N.M.PL+SM Tecwyn_Edwardsname mammother.N.F.SG aand.CONJ tadfather.N.M.SG Helenname aand.CONJ rheinathose.PRON .
  similar to Tecwyn Edwards' children, mother and father of Helen and those
138SARcaeson nhw ddim mynd i (y)r ysgol na chapel .
  caesonget.V.1P.PAST nhwthey.PRON.3P ddimnot.ADV+SM myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG na(n)or.CONJ chapelchapel.N.M.SG+AM .
  they didn't get to go to school or chapel
147SAR(d)im_ond mai newydd xxx yn ddiweddar mewn llythyr o DylanCS ges i wybod mai (.) un o dras yr Indiaid oedd hi .
  dim_ondonly.ADV maithat_it_is.CONJ.FOCUS newyddnew.ADJ ynPRT ddiweddarrecent.ADJ+SM mewnin.PREP llythyrletter.N.M.SG ofrom.PREP Dylanname gesget.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S wybodknow.V.INFIN+SM maithat_it_is.CONJ.FOCUS unone.NUM oof.PREP draskin.N.F.SG+SM yrthe.DET.DEF Indiaidname oeddbe.V.3S.IMPERF hishe.PRON.F.3S .
  only that just [...] recently in a letter from Dylan did I find out that she was from the race of the Indians
156SARdw i (ddi)m yn meddwl am (r)heina .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT meddwlthink.V.INFIN amfor.PREP rheinathose.PRON .
  I don't think about them
162SARpwy oedd yn ffrind i (y)r daith ?
  pwywho.PRON oeddbe.V.3S.IMPERF ynPRT ffrindfriend.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF daithjourney.N.F.SG+SM ?
  who was a friend of the journey
168SARoedd y lleill isio cael lladd yr Indiaid a isio yr TehuelchesCS i joinio efo nhw .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ythe.DET.DEF lleillothers.PRON isiowant.N.M.SG caelget.V.INFIN lladdkill.V.INFIN yrthe.DET.DEF Indiaidname aand.CONJ isiowant.N.M.SG yrthe.DET.DEF Tehuelchesname ito.PREP joiniojoin.V.INFIN efowith.PREP nhwthey.PRON.3P .
  the others wanted to be able to kill the Indians, and wanted the Tehuelches to join with them
187SARmi wnaeth yr Indiaid ddysgu yr uh Cymry (.) i fynd ar gefnau ceffylau hela .
  miPRT.AFF wnaethdo.V.3S.PAST+SM yrthe.DET.DEF Indiaidname ddysguteach.V.INFIN+SM yrthe.DET.DEF uher.IM CymryWelsh_people.N.M.PL ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM aron.PREP gefnaubacks.N.M.PL+SM ceffylauhorses.N.M.PL helahunt.V.INFIN .
  the Indians taught the Welsh to go on horseback to hunt
195SAR(dy)na pam oedd y Cymry yn dod i fan (h)yn .
  dynathat_is.ADV pamwhy?.ADV oeddbe.V.3S.IMPERF ythe.DET.DEF CymryWelsh_people.N.M.PL ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP .
  that's why the Welsh came here
198SARo(eddw)n i (y)n darllen yn llyfr Huws_MaelochCS .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT darllenread.V.INFIN ynPRT llyfrbook.N.M.SG Huws_Maelochname .
  I was reading in Huws Maeloch's book
209SARoedden nhw yna yn codi tai i wneud <tai ac> [?] +...
  oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynathere.ADV ynPRT codilift.V.INFIN taihouses.N.M.PL ito.PREP wneudmake.V.INFIN+SM taihouses.N.M.PL acand.CONJ .
  they were erecting houses to make houses and...
221SARac oedden nhw (y)n um dod i edrych am y Cymry .
  acand.CONJ oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT umum.IM dodcome.V.INFIN ito.PREP edrychlook.V.INFIN amfor.PREP ythe.DET.DEF CymryWelsh_people.N.M.PL .
  and they came to look for the Welsh
224SARa wedyn pam oedden nhw jyst â gorffen (.) o(edde)n nhw (y)n mynd (y)n_ôl i hela &we &h eto .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV pamwhy?.ADV oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P jystjust.ADV âwith.PREP gorffencomplete.V.INFIN oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT myndgo.V.INFIN yn_ôlback.ADV ito.PREP helahunt.V.INFIN etoagain.ADV .
  and then when they were about to finish, they went back to hunting again
226SARa dw i (y)n meddwl mai (y)n_ôl y lleuad a (y)r sêr maen nhw (y)n wneud .
  aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT meddwlthink.V.INFIN maithat_it_is.CONJ.FOCUS yn_ôlback.ADV ythe.DET.DEF lleuadmoon.N.F.SG aand.CONJ yrthe.DET.DEF sêrstars.N.F.PL maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT wneudmake.V.INFIN+SM .
  and I think it's by the moon and the stars that they do it
230SARfy nhad i .
  fymy.ADJ.POSS.1S nhadfather.N.M.SG+NM ito.PREP .
  my father
235SARdod i ddeall .
  dodcome.V.INFIN ito.PREP ddeallunderstand.V.INFIN+SM .
  coming to understand
237SARachos [?] mae (y)r lleuad dach chi (y)n gwybod sut i hela (.) a pryd .
  achosbecause.CONJ maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF lleuadmoon.N.F.SG dachbe.V.2P.PRES chiyou.PRON.2P ynPRT gwybodknow.V.INFIN suthow.INT ito.PREP helahunt.V.INFIN aand.CONJ prydwhen.INT .
  because it's the moon that you know how to hunt and when
240SAR<pryd mae> [//] pan mae (y)r peiriannau newydd (y)ma (y)n dod nawr i hau india_corn a sorgoS ynde .
  prydwhen.INT maebe.V.3S.PRES panwhen.CONJ maebe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF peiriannaumachines.N.M.PL newyddnew.ADJ ymahere.ADV ynPRT dodcome.V.INFIN nawrnow.ADV ito.PREP hausow.V.INFIN india_cornmaize.N.M.SG aand.CONJ sorgosorghum.N.M.SG yndeisn't_it.IM .
  when these new machines come now to harvest maize and sorghum, right
248SARachos oedd pawb yn mynd i xxx (y)r afon .
  achosbecause.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF pawbeveryone.PRON ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF afonriver.N.F.SG .
  because everyone used to go to [...] the river
253SARGlancaeronCS wedi mynd i goll .
  Glancaeronname wediafter.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP gollmissing.ADJ+SM .
  Glancaeron has gone missing
267SARmab i bregethwr oedd o .
  mabson.N.M.SG ito.PREP bregethwrpreacher.N.M.SG+SM oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S .
  he was a preacher's son
276SARdw i (we)di bod yn meddwl lawer gwaith am be aeth y capeli Cymraeg lawr ?
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ynPRT meddwlthink.V.INFIN lawermany.QUAN+SM gwaithtime.N.F.SG amfor.PREP bewhat.INT aethgo.V.3S.PAST ythe.DET.DEF capelichapels.N.M.PL CymraegWelsh.N.F.SG lawrdown.ADV ?
  I've been thinking many times, why did the Welsh chapels decline?
278SARdw i (y)n deud bod lot o ragrith (we)di bod .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT deudsay.V.INFIN bodbe.V.INFIN lotlot.QUAN oof.PREP ragrithhypocrisy.N.M.SG+SM wediafter.PREP bodbe.V.INFIN .
  I say there's been a lot of hypocrisy
279SARachos (dy)dy pawb ddim yn mynd i (y)r capel o xxx o ddifri .
  achosbecause.CONJ dydybe.V.3S.PRES.NEG pawbeveryone.PRON ddimnot.ADV+SM ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF capelchapel.N.M.SG oof.PREP ohe.PRON.M.3S ddifriserious.ADJ+SM .
  because not everyone goes to chapel [...] seriously
282SARa rŵan [?] mewn llawer le dw i (we)di clywed aml un yn deud .
  aand.CONJ rŵannow.ADV mewnin.PREP llawermany.QUAN lewhere.INT+SM dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP clywedhear.V.INFIN amlfrequent.ADJ unone.NUM ynPRT deudsay.V.INFIN .
  and now in many places I've heard several people saying so
295SAR<yn y tŷ tasai> [?] hi (y)n mynd allan i hel y goesgoch a ryw borfa eraill i ferwi neu fwyta hwy hi a (y)r plant .
  ynin.PREP ythe.DET.DEF house.N.M.SG tasaibe.V.3S.PLUPERF.HYP hishe.PRON.F.3S ynPRT myndgo.V.INFIN allanout.ADV ito.PREP helcollect.V.INFIN ythe.DET.DEF goesgochredshank.N.M.SG+SM aand.CONJ rywsome.PREQ+SM borfapasture.N.F.SG+SM eraillothers.PRON ito.PREP ferwiboil.V.INFIN+SM neuor.CONJ fwytaeat.V.INFIN+SM hwythey.PRON.3P hishe.PRON.F.3S aand.CONJ yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL .
  in the house if she went out to collect the herb robert and some other grasses to boil or eat them, her and her children
295SAR<yn y tŷ tasai> [?] hi (y)n mynd allan i hel y goesgoch a ryw borfa eraill i ferwi neu fwyta hwy hi a (y)r plant .
  ynin.PREP ythe.DET.DEF house.N.M.SG tasaibe.V.3S.PLUPERF.HYP hishe.PRON.F.3S ynPRT myndgo.V.INFIN allanout.ADV ito.PREP helcollect.V.INFIN ythe.DET.DEF goesgochredshank.N.M.SG+SM aand.CONJ rywsome.PREQ+SM borfapasture.N.F.SG+SM eraillothers.PRON ito.PREP ferwiboil.V.INFIN+SM neuor.CONJ fwytaeat.V.INFIN+SM hwythey.PRON.3P hishe.PRON.F.3S aand.CONJ yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL .
  in the house if she went out to collect the herb robert and some other grasses to boil or eat them, her and her children
305SARyn llyfr Nel_Fach_Y_BwcsCS maen nhw (y)n sôn bod nhw yn mynd allan i (y)r bryniau wedyn .
  ynPRT llyfrbook.N.M.SG Nel_Fach_Y_Bwcsname maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT sônmention.V.INFIN bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ynPRT myndgo.V.INFIN allanout.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF bryniauhill.N.M.PL wedynafterwards.ADV .
  In the book, Nel Fach Y Bwcs, they say that they went out to the hills after that
320SARwnawn nhw i_gyd mynd allan cyn i (y)r afon ddod allan .
  wnawndo.V.1P.PRES+SM.[or].do.V.1S.IMPERF+SM nhwthey.PRON.3P i_gydall.ADJ myndgo.V.INFIN allanout.ADV cynbefore.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF afonriver.N.F.SG ddodcome.V.INFIN+SM allanout.ADV .
  they all go out before the river goes out
324SARa wedyn aeson fyny am GaimanCS ac i (y)r lle (y)na ac ati .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV aesongo.V.1P.PAST fynyup.ADV amfor.PREP Gaimanname acand.CONJ ito.PREP yrthe.DET.DEF lleplace.N.M.SG ynathere.ADV acand.CONJ atito_her.PREP+PRON.F.3S .
  and then they went up to Gaiman and to that place and that
325SARa wedyn oedden nhw (we)di mynd i (y)r ffermydd erbyn hyn .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P wediafter.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ffermyddfarms.N.F.PL erbynby.PREP hynthis.PRON.DEM.SP .
  and then they'd gone to the farms by this time
354SARa dw i (ddi)m [?] yn cofio ryw bethau eraill yn y llyfr bach hwn .
  aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT cofioremember.V.INFIN rywsome.PREQ+SM bethauthings.N.M.PL+SM eraillothers.PRON ynin.PREP ythe.DET.DEF llyfrbook.N.M.SG bachsmall.ADJ hwnthis.PRON.DEM.M.SG .
  and I don't remember any other things from that little book
358SARso oedd o a (y)r bachgen wedi mynd i rywle (.) tra oedd y wraig +//.
  soso.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S aand.CONJ yrthe.DET.DEF bachgenboy.N.M.SG wediafter.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP rywlesomewhere.N.M.SG+SM trawhile.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ythe.DET.DEF wraigwife.N.F.SG+SM .
  so he and the boy had gone off somewhere while the wife...
359SARfath â mae (y)n digwydd i finnau lawer gwaith .
  fathtype.N.F.SG+SM âas.CONJ maebe.V.3S.PRES ynPRT digwyddhappen.V.INFIN ito.PREP finnauI.PRON.EMPH.1S+SM lawermany.QUAN+SM gwaithtime.N.F.SG .
  as happens to me many times
378SARmae (y)na ddynion fel (y)na i gael .
  maebe.V.3S.PRES ynathere.ADV ddynionmen.N.M.PL+SM fellike.CONJ ynathere.ADV ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM .
  there are men like that around
380SARmaen nhw i gael eto .
  maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM etoagain.ADV .
  they're still around
386SARac uh (.) be arall alla i ddweud wrtho ti ?
  acand.CONJ uher.IM bewhat.INT arallother.ADJ allabe_able.V.1S.PRES+SM iI.PRON.1S ddweudsay.V.INFIN+SM wrthoto_him.PREP+PRON.M.3S tiyou.PRON.2S ?
  and er, what else can I tell you?
401SARnac oedd dim_byd i gael yn diwedd .
  nacPRT.NEG oeddbe.V.3S.IMPERF dim_bydnothing.ADV ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ynPRT diweddend.N.M.SG .
  there was nothing available in the end
402SARa mae llawer un wedi marw yn y man hyn yn dyffryn o ddiffyg dim meddyg i gael (.) neu dim arian neu dim ffordd neu (.) ie (.) diffyg parch .
  aand.CONJ maebe.V.3S.PRES llawermany.QUAN unone.NUM wediafter.PREP marwdie.V.INFIN ynin.PREP ythe.DET.DEF manplace.N.MF.SG hynthis.ADJ.DEM.SP ynPRT dyffrynvalley.N.M.SG oof.PREP ddiffyglack.N.M.SG+SM dimnot.ADV meddygdoctor.N.M.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM neuor.CONJ dimnot.ADV arianmoney.N.M.SG neuor.CONJ dimnot.ADV fforddway.N.F.SG neuor.CONJ ieyes.ADV diffyglack.N.M.SG parchrespect.N.M.SG .
  and many a one has died in this place, in the valley, for lack of an available doctor, or of money, or of a road or, yes, lack of respect
404SARpa blwyddyn <buest ti> [//] mi est ti byw i DdolafonCS ?
  pawhich.ADJ blwyddynyear.N.F.SG buestbe.V.2S.PAST tiyou.PRON.2S miPRT.AFF estgo.V.2S.PAST tiyou.PRON.2S bywlive.V.INFIN ito.PREP Ddolafonname ?
  which year did you go to live in Dolavon?
406SARpan briodais i yn y flwyddyn tri_deg saith .
  panwhen.CONJ briodaismarry.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ynin.PREP ythe.DET.DEF flwyddynyear.N.F.SG+SM tri_degthirty.NUM saithseven.NUM .
  when I married, in (19)37
408SARo(eddw)n i (we)di bod yn DolafonCS rywdro yn forwyn yn lle Sara_MorrisCS uh merch i Sam_RhysCS y cefn y teulu mawr yn DolafonCS .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ynin.PREP Dolafonname rywdrosome_time.ADV+SM ynPRT forwynmaid.N.F.SG+SM ynin.PREP llewhere.INT Sara_Morrisname uher.IM merchgirl.N.F.SG ito.PREP Sam_Rhysname ythe.DET.DEF cefnback.N.M.SG ythe.DET.DEF teulufamily.N.M.SG mawrbig.ADJ ynin.PREP Dolafonname .
  I'd been in Dolavon sometime as a maid at Sara Morris's place, who was the daughter of Sam Rhys the back [?], the big family in Dolavon
408SARo(eddw)n i (we)di bod yn DolafonCS rywdro yn forwyn yn lle Sara_MorrisCS uh merch i Sam_RhysCS y cefn y teulu mawr yn DolafonCS .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ynin.PREP Dolafonname rywdrosome_time.ADV+SM ynPRT forwynmaid.N.F.SG+SM ynin.PREP llewhere.INT Sara_Morrisname uher.IM merchgirl.N.F.SG ito.PREP Sam_Rhysname ythe.DET.DEF cefnback.N.M.SG ythe.DET.DEF teulufamily.N.M.SG mawrbig.ADJ ynin.PREP Dolafonname .
  I'd been in Dolavon sometime as a maid at Sara Morris's place, who was the daughter of Sam Rhys the back [?], the big family in Dolavon
423SARoedd llawer un yn chwerthin Sam_RhysCS wedi wneud lloft i (y)r ieir .
  oeddbe.V.3S.IMPERF llawermany.QUAN unone.NUM ynPRT chwerthinlaugh.V.INFIN Sam_Rhysname wediafter.PREP wneudmake.V.INFIN+SM lloftroom.N.F.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF ieirhens.N.F.PL .
  many people used to laugh that Sam Rhys had made a bedroom for the chickens
424SARoedd o yn wneud lle yn top i (y)r ieir gysgu er_mwyn chael cadw yn gau .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT wneudmake.V.INFIN+SM lleplace.N.M.SG ynPRT toptop.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF ieirhens.N.F.PL gysgusleep.V.INFIN+SM er_mwynfor_the_sake_of.PREP chaelget.V.INFIN+AM cadwkeep.V.INFIN ynPRT gauclose.V.INFIN+SM .
  he used to make a place at the top for the chickens to sleep so as to stay shut
429SARac uh ar gwaelod oedden nhw (y)n dod lawr i fwyta yn y dydd a ryw bethau felly fel (y)na .
  acand.CONJ uher.IM aron.PREP gwaelodbottom.N.M.SG oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT dodcome.V.INFIN lawrdown.ADV ito.PREP fwytaeat.V.INFIN+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF dyddday.N.M.SG aand.CONJ rywsome.PREQ+SM bethauthings.N.M.PL+SM fellyso.ADV fellike.CONJ ynathere.ADV .
  and at the bottom they used to come down to eat in the day and some such things like that
432SARa misus Sam_RhysCS oedd y fydwraig fuodd yn tendio arnaf i .
  aand.CONJ misusMrs.N.F.SG Sam_Rhysname oeddbe.V.3S.IMPERF ythe.DET.DEF fydwraigmidwife.N.F.SG+SM fuoddbe.V.3S.PAST+SM ynPRT tendiotend.V.INFIN arnafon_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S .
  and Mrs Sam Rhys was the midwife who tended to me
439SARa mi es i (y)n lwcus trwy bob peth .
  aand.CONJ miPRT.AFF esgo.V.1S.PAST iI.PRON.1S ynPRT lwcuslucky.ADJ trwythrough.PREP bobeach.PREQ+SM peththing.N.M.SG .
  and I got through everything luckily
444SARoedd o (y)n debyg iawn i (y)r uh (..) ryw lyfr ddarllenais i rywdro .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT debygsimilar.ADJ+SM iawnvery.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM rywsome.PREQ+SM lyfrbook.N.M.SG+SM ddarllenaisread.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S rywdrosome_time.ADV+SM .
  he was much like the, er... some book I read once
444SARoedd o (y)n debyg iawn i (y)r uh (..) ryw lyfr ddarllenais i rywdro .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT debygsimilar.ADJ+SM iawnvery.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM rywsome.PREQ+SM lyfrbook.N.M.SG+SM ddarllenaisread.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S rywdrosome_time.ADV+SM .
  he was much like the, er... some book I read once
446SARrhyw ddyn wedi mynd i rywle i wrando ar y preliminaresS ynde yr uh yr rhagbrawf efo ryw gôr a ryw bethau ynde .
  rhywsome.PREQ ddynman.N.M.SG+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP rywlesomewhere.N.M.SG+SM ito.PREP wrandolisten.V.INFIN+SM aron.PREP ythe.DET.DEF preliminarespreliminary.ADJ.M.PL yndeisn't_it.IM yrthe.DET.DEF uher.IM yrthe.DET.DEF rhagbrawfpreliminary_round.N.G.SG efowith.PREP rywsome.PREQ+SM gôrchoir.N.M.SG+SM aand.CONJ rywsome.PREQ+SM bethauthings.N.M.PL+SM yndeisn't_it.IM .
  some man had gone somewhere to listen to the preliminaries, right, the preliminary test with some choir and things, right
446SARrhyw ddyn wedi mynd i rywle i wrando ar y preliminaresS ynde yr uh yr rhagbrawf efo ryw gôr a ryw bethau ynde .
  rhywsome.PREQ ddynman.N.M.SG+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP rywlesomewhere.N.M.SG+SM ito.PREP wrandolisten.V.INFIN+SM aron.PREP ythe.DET.DEF preliminarespreliminary.ADJ.M.PL yndeisn't_it.IM yrthe.DET.DEF uher.IM yrthe.DET.DEF rhagbrawfpreliminary_round.N.G.SG efowith.PREP rywsome.PREQ+SM gôrchoir.N.M.SG+SM aand.CONJ rywsome.PREQ+SM bethauthings.N.M.PL+SM yndeisn't_it.IM .
  some man had gone somewhere to listen to the preliminaries, right, the preliminary test with some choir and things, right
450SAR+" dw i yn brysur ofnadwy .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT brysurbusy.ADJ+SM ofnadwyterrible.ADJ .
  I'm very busy
455SARna dan ni (ddi)m plygu i ddelwau na (ddi)m_byd felly ynde .
  nano.ADV danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM plygufold.V.INFIN ito.PREP ddelwauimage.N.F.PL+SM nano.ADV.[or].than.CONJ.[or].(n)or.CONJ.[or].who_not.PRON.REL.NEG.[or].PRT.NEG ddim_bydnothing.ADV+SM fellyso.ADV yndeisn't_it.IM .
  no, we don't bow to idols or anything like that
464SARa mae llawer i nhw (y)n ofn y ga i +//.
  aand.CONJ maebe.V.3S.PRES llawermany.QUAN ito.PREP nhwthey.PRON.3P ynPRT ofnfear.N.M.SG ythat.PRON.REL gaget.V.1S.PRES+SM iI.PRON.1S .
  and many of them are afraid I'll get...
464SARa mae llawer i nhw (y)n ofn y ga i +//.
  aand.CONJ maebe.V.3S.PRES llawermany.QUAN ito.PREP nhwthey.PRON.3P ynPRT ofnfear.N.M.SG ythat.PRON.REL gaget.V.1S.PRES+SM iI.PRON.1S .
  and many of them are afraid I'll get...
465SARa gwaith wneith i (y)r caib a rhaw .
  aand.CONJ gwaithwork.N.M.SG wneithdo.V.3S.FUT+SM ito.PREP.[or].I.PRON.1S yrthe.DET.DEF caibpickaxe.N.F.SG aand.CONJ rhawspade.N.F.SG .
  and he did work to pick and shovel
466SARachos dw i (we)di wneud o (.) (we)di bod ar y ffarm (.) efo (y)r arad a (y)r &orsel (.) oedden ni (y)n gallu pan oedden ni (y)n blant ifanc .
  achosbecause.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP wneudmake.V.INFIN+SM ohe.PRON.M.3S wediafter.PREP bodbe.V.INFIN aron.PREP ythe.DET.DEF ffarmfarm.N.F.SG efowith.PREP yrthe.DET.DEF aradplough.N.M.SG aand.CONJ yrthat.PRON.REL oeddenbe.V.1P.IMPERF niwe.PRON.1P ynPRT gallube_able.V.INFIN panwhen.CONJ oeddenbe.V.1P.IMPERF niwe.PRON.1P ynPRT blantchild.N.M.PL+SM ifancyoung.ADJ .
  because I do it, having been on the farm with the plough and the harrow [?] we were able when we were little children
468SARmynd i (y)r camp i nôl coed tân bob amser .
  myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF campachievement.N.F.SG ito.PREP nôlfetch.V.INFIN coedtrees.N.F.PL tânfire.N.M.SG bobeach.PREQ+SM amsertime.N.M.SG .
  going to the camp [?] to fetch firewood all the time
468SARmynd i (y)r camp i nôl coed tân bob amser .
  myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF campachievement.N.F.SG ito.PREP nôlfetch.V.INFIN coedtrees.N.F.PL tânfire.N.M.SG bobeach.PREQ+SM amsertime.N.M.SG .
  going to the camp [?] to fetch firewood all the time
469SARoedd o (y)n hen arferiad oedd lle bod ni ddim allan i (y)r camp (.) i nôl coed tân na sefyll yn tŷ achos oedden ni (y)n ofn .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT henold.ADJ arferiadcustom.N.MF.SG oeddbe.V.3S.IMPERF llewhere.INT bodbe.V.INFIN niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM.[or].nothing.N.M.SG+SM allanout.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF campachievement.N.F.SG ito.PREP nôlfetch.V.INFIN coedtrees.N.F.PL tânfire.N.M.SG na(n)or.CONJ sefyllstand.V.INFIN ynPRT house.N.M.SG achosbecause.CONJ oeddenbe.V.1P.IMPERF niwe.PRON.1P ynPRT ofnfear.N.M.SG .
  it was an old custom, yes, where we didn't [go] out to the camp[?] to fetch firewood or stand in the house because we were afraid
469SARoedd o (y)n hen arferiad oedd lle bod ni ddim allan i (y)r camp (.) i nôl coed tân na sefyll yn tŷ achos oedden ni (y)n ofn .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT henold.ADJ arferiadcustom.N.MF.SG oeddbe.V.3S.IMPERF llewhere.INT bodbe.V.INFIN niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM.[or].nothing.N.M.SG+SM allanout.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF campachievement.N.F.SG ito.PREP nôlfetch.V.INFIN coedtrees.N.F.PL tânfire.N.M.SG na(n)or.CONJ sefyllstand.V.INFIN ynPRT house.N.M.SG achosbecause.CONJ oeddenbe.V.1P.IMPERF niwe.PRON.1P ynPRT ofnfear.N.M.SG .
  it was an old custom, yes, where we didn't [go] out to the camp[?] to fetch firewood or stand in the house because we were afraid
476SARdw i (y)n cofio misus Sioned_OrwigCS misus PriceCS miss Catrin_Llwyd_EleriCS yn edrych amdano(n) ni .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT cofioremember.V.INFIN misusMrs.N.F.SG Sioned_Orwigname misusMrs.N.F.SG Pricename missmiss.N.F.SG Catrin_Llwyd_Eleriname ynPRT edrychlook.V.INFIN amdanonfor_us.PREP+PRON.1P niwe.PRON.1P .
  I remember Mrs Sioned Orwig, Mrs Price, Miss Catrin Llwyd Eleri looking for us
478SARond oedd hi (y)n gyrru MargeCS ei merch i weld sut oedd CerysCS .
  ondbut.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF hishe.PRON.F.3S ynPRT gyrrudrive.V.INFIN Margename eihis.ADJ.POSS.M.3S merchgirl.N.F.SG ito.PREP weldsee.V.INFIN+SM suthow.INT oeddbe.V.3S.IMPERF Cerysname .
  she was taking Marge and her daughter to see how Cerys was
483SARa chaen ni ddim mynd i (y)r ysgol .
  aand.CONJ chaenget.V.1P.IMPERF+AM niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  and we weren't allawed to go to school
489SARdw i (we)di darllen yn rhyw lyfr (.) dim mor gymaint o flynyddau yn_ôl (.) mae (y)n dweud mai Ceri_TomosCS oedd y prif un yn_erbyn dysgu (y)r Sbanish .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP darllenread.V.INFIN ynin.PREP rhywsome.PREQ lyfrbook.N.M.SG+SM dimnot.ADV morso.ADV gymaintso much.ADJ+SM oof.PREP flynyddauyears.N.F.PL+SM yn_ôlback.ADV maebe.V.3S.PRES ynPRT dweudsay.V.INFIN maithat_it_is.CONJ.FOCUS Ceri_Tomosname oeddbe.V.3S.IMPERF ythe.DET.DEF prifprincipal.PREQ unone.NUM yn_erbynagainst.PREP dysguteach.V.INFIN yrthe.DET.DEF SbanishSpanish.N.F.SG .
  I've read in some book not so many years ago it says that Ceri Tomos was the main one against learning Spanish
493SARac ro(eddw)n i yn deud wrtho beth o (y)r hanes .
  acand.CONJ roeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT deudsay.V.INFIN wrthoto_him.PREP+PRON.M.3S beththing.N.M.SG+SM oof.PREP yrthe.DET.DEF hanesstory.N.M.SG .
  and I was telling him some of the story
500SARi ddarllen a sgrifennu .
  ito.PREP ddarllenread.V.INFIN+SM aand.CONJ sgrifennuwrite.V.INFIN .
  to read and write
504SARa wedyn ges i lawer o hanes fel (y)na .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV gesget.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S lawermany.QUAN+SM oof.PREP hanesstory.N.M.SG fellike.CONJ ynathere.ADV .
  and then I got a lot of history that way
510SARum o llyfrau &a Sbaeneg ac ar_ôl i (y)r plant ddechrau mynd i yr ysgol ac_ati .
  umum.IM oof.PREP llyfraubooks.N.M.PL SbaenegSpanish.N.F.SG acand.CONJ ar_ôlafter.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL ddechraubegin.V.INFIN+SM myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG ac_atiand_so_on.ADV .
  um, from Spanish books, and after the children started going to school and so on
510SARum o llyfrau &a Sbaeneg ac ar_ôl i (y)r plant ddechrau mynd i yr ysgol ac_ati .
  umum.IM oof.PREP llyfraubooks.N.M.PL SbaenegSpanish.N.F.SG acand.CONJ ar_ôlafter.PREP ito.PREP yrthe.DET.DEF plantchild.N.M.PL ddechraubegin.V.INFIN+SM myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG ac_atiand_so_on.ADV .
  um, from Spanish books, and after the children started going to school and so on
511SARo(eddw)n i (y)n darllen nhw (y)chydig bach xxx .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT darllenread.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ychydiga_little.QUAN bachsmall.ADJ .
  I used to read them a little bit [...]
514SARach(os) o(edde)n ni (y)n gallu mynd rywfaint i (y)r ysgol .
  achosbecause.CONJ oeddenbe.V.1P.IMPERF niwe.PRON.1P ynPRT gallube_able.V.INFIN myndgo.V.INFIN rywfaintamount.N.M.SG+SM ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  because I was able to go to school a little bit
533SARoedd rhai yn cael cyfle i siarad .
  oeddbe.V.3S.IMPERF rhaisome.PRON ynPRT caelget.V.INFIN cyfleopportunity.N.M.SG ito.PREP siaradtalk.V.INFIN .
  some had the chance to speak it
538SAR<ac oedd Saesneg> [///] o(edde)n nhw (y)n dysgu Saesneg i ni .
  acand.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF SaesnegEnglish.N.F.SG oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT dysguteach.V.INFIN SaesnegEnglish.N.F.SG ito.PREP niwe.PRON.1P .
  they used to teach us English
542SARwnaeson nhw erioed ddysgu dw i (ddi)m yn credu .
  wnaesondo.V.3P.PAST+SM nhwthey.PRON.3P erioednever.ADV ddysguteach.V.INFIN+SM dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT credubelieve.V.INFIN .
  they never taught it I don't think
545SARoedd (y)na wragedd ac ati a dynion yn gallu siarad efo ryw ddyn yn dod i (y)r lle .
  oeddbe.V.3S.IMPERF ynathere.ADV wrageddwives.N.F.PL+SM acand.CONJ atito_her.PREP+PRON.F.3S aand.CONJ dynionmen.N.M.PL ynPRT gallube_able.V.INFIN siaradtalk.V.INFIN efowith.PREP rywsome.PREQ+SM ddynman.N.M.SG+SM ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF lleplace.N.M.SG .
  there were wives and such, and and men able to speak it with some man who came to their place
561SARond mi gafodd fy mhlant i trwy lwc .
  ondbut.CONJ miPRT.AFF gafoddget.V.3S.PAST+SM fymy.ADJ.POSS.1S mhlantchild.N.M.PL+NM ito.PREP trwythrough.PREP lwcluck.N.F.SG .
  but my children got it, luckily
564SARi Patagonia lle mae merch PenriCS ac AlunCS a siŵr bod nhw yma nawr .
  ito.PREP Patagonianame llewhere.INT maebe.V.3S.PRES merchgirl.N.F.SG Penriname acand.CONJ Alunname aand.CONJ siŵrsure.ADJ bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ymahere.ADV nawrnow.ADV .
  to Patagonia where Penri and Alun are, and I'm sure they're here now
568SARi [/] um i PatagoniaCS trwy (y)r uh prifathro yr ysgol .
  ito.PREP umum.IM ito.PREP Patagonianame trwythrough.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM prifathroheadmaster.N.M.SG yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  to Patagonia through the headteacher of the school
568SARi [/] um i PatagoniaCS trwy (y)r uh prifathro yr ysgol .
  ito.PREP umum.IM ito.PREP Patagonianame trwythrough.PREP yrthe.DET.DEF uher.IM prifathroheadmaster.N.M.SG yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  to Patagonia through the headteacher of the school
571SARo(eddw)n i (y)n sylwi bod o (y)n xxx siarp i drio dysgu rywbeth .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT sylwinotice.V.INFIN bodbe.V.INFIN ohe.PRON.M.3S ynPRT siarpsharp.ADJ ito.PREP driotry.V.INFIN+SM dysguteach.V.INFIN rywbethsomething.N.M.SG+SM .
  I noticed he was [...] sharp to try and learn something
571SARo(eddw)n i (y)n sylwi bod o (y)n xxx siarp i drio dysgu rywbeth .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT sylwinotice.V.INFIN bodbe.V.INFIN ohe.PRON.M.3S ynPRT siarpsharp.ADJ ito.PREP driotry.V.INFIN+SM dysguteach.V.INFIN rywbethsomething.N.M.SG+SM .
  I noticed he was [...] sharp to try and learn something
576SARa dw i (ddi)m (we)di gweld TomosCS ers_talwm .
  aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM wediafter.PREP gweldsee.V.INFIN Tomosname ers_talwmfor_some_time.ADV .
  and I haven't seen Tomos for a long time
577SARdw i (ddi)m wedi gweld o .
  dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM wediafter.PREP gweldsee.V.INFIN ohe.PRON.M.3S .
  I haven't seen him
600SARa wedyn mi gafodd EmilioCS (.) ysgoloriaeth maen nhw (y)n ddeud xxx ynde (.) i fynd i ysgol TrelewCS .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV miPRT.AFF gafoddget.V.3S.PAST+SM Emilioname ysgoloriaethscholarship.N.F.SG maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT ddeudsay.V.INFIN+SM yndeisn't_it.IM ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP ysgolschool.N.F.SG Trelewname .
  and then Emilio got a scholarship, as they say [...], to go to Trelew school
600SARa wedyn mi gafodd EmilioCS (.) ysgoloriaeth maen nhw (y)n ddeud xxx ynde (.) i fynd i ysgol TrelewCS .
  aand.CONJ wedynafterwards.ADV miPRT.AFF gafoddget.V.3S.PAST+SM Emilioname ysgoloriaethscholarship.N.F.SG maenbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT ddeudsay.V.INFIN+SM yndeisn't_it.IM ito.PREP fyndgo.V.INFIN+SM ito.PREP ysgolschool.N.F.SG Trelewname .
  and then Emilio got a scholarship, as they say [...], to go to Trelew school
608SAR(dy)dy (y)r merched ddim wedi cael gystal achos oedden ni ddim gallu gyrru nhw i ddim un ysgol lle oedden nhw raid talu .
  dydybe.V.3S.PRES.NEG yrthe.DET.DEF merchedgirl.N.F.PL ddimnot.ADV+SM.[or].nothing.N.M.SG+SM wediafter.PREP caelget.V.INFIN gystalso good.ADJ+SM achosbecause.CONJ oeddenbe.V.1P.IMPERF niwe.PRON.1P ddimnot.ADV+SM gallube_able.V.INFIN gyrrudrive.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ito.PREP ddimnot.ADV+SM unone.NUM ysgolschool.N.F.SG llewhere.INT oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P raidnecessity.N.M.SG+SM talupay.V.INFIN .
  the girls haven't had it so good because we weren't able to send them to any school where they had to pay
620SAR+, i [/] i RawsonCS .
  ito.PREP ito.PREP Rawsonname .
  ...to Rawson
620SAR+, i [/] i RawsonCS .
  ito.PREP ito.PREP Rawsonname .
  ...to Rawson
622SARac oedden nhw o RawsonCS yn galw comisaríaS wrth bod fi yn gweithio yn centralS (.) i ofyn xxx am be ydy enw xxx .
  acand.CONJ oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ofrom.PREP Rawsonname ynPRT galwcall.V.INFIN comisaríacommissariat.N.F.SG wrthby.PREP bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM ynPRT gweithiowork.V.INFIN ynPRT centralcentre.N.F.SG ito.PREP ofynask.V.INFIN+SM amfor.PREP bewhat.INT ydybe.V.3S.PRES enwname.N.M.SG .
  and they from Rawson would call the police station, since I was working nearby [?] to ask what [...] was the name of [...]
625SARo(eddw)n i ofn mynd wrth y xxx .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ofnfear.N.M.SG myndgo.V.INFIN wrthby.PREP ythe.DET.DEF .
  I was afraid to go from the [...]
626SARo(eddw)n i (y)n cael dipyn o drafferth yn y dechrau efo pobl o_gwmpas .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT caelget.V.INFIN dipynlittle_bit.N.M.SG+SM oof.PREP drafferthtrouble.N.MF.SG+SM ynPRT ythe.DET.DEF dechraubeginning.N.M.SG efowith.PREP poblpeople.N.F.SG o_gwmpasaround.ADV .
  I was having a bit of trouble at first from the people around me
634SARac ta_beth mi gorfod mynd lawr a <mi ddoth &a> [//] mi ddoth allan (..) i (y)r gegin yn y [//] yr uh ffrynt fan (y)na (.) i dendio fi .
  acand.CONJ ta_bethanyway.ADV miPRT.AFF gorfodhave_to.V.INFIN myndgo.V.INFIN lawrdown.ADV aand.CONJ miPRT.AFF ddothcome.V.3S.PAST+SM miPRT.AFF ddothcome.V.3S.PAST+SM allanout.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF geginkitchen.N.F.SG+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF uher.IM ffryntfront.N.M.SG fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV ito.PREP dendiotend.V.INFIN+SM fiI.PRON.1S+SM .
  and anyway I had to go down and he came out, to the kitchen in the front there, to tend to me
634SARac ta_beth mi gorfod mynd lawr a <mi ddoth &a> [//] mi ddoth allan (..) i (y)r gegin yn y [//] yr uh ffrynt fan (y)na (.) i dendio fi .
  acand.CONJ ta_bethanyway.ADV miPRT.AFF gorfodhave_to.V.INFIN myndgo.V.INFIN lawrdown.ADV aand.CONJ miPRT.AFF ddothcome.V.3S.PAST+SM miPRT.AFF ddothcome.V.3S.PAST+SM allanout.ADV ito.PREP yrthe.DET.DEF geginkitchen.N.F.SG+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF yrthe.DET.DEF uher.IM ffryntfront.N.M.SG fanplace.N.MF.SG+SM ynathere.ADV ito.PREP dendiotend.V.INFIN+SM fiI.PRON.1S+SM .
  and anyway I had to go down and he came out, to the kitchen in the front there, to tend to me
635SARa ddeudais i bod fi wedi mynd achos bod nhw yn galw o RawsonCS i (y)r comisaríaS i ddeud wrtha i na bod y notasS EmilioCS yn machgen i ddim cael ei gyrru RawsonCS .
  aand.CONJ ddeudaissay.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN achosbecause.CONJ bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ynPRT galwcall.V.INFIN ofrom.PREP Rawsonname ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP ddeudsay.V.INFIN+SM wrthato_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S naPRT.NEG bodbe.V.INFIN ythe.DET.DEF notasnote.N.F.PL Emilioname ynin.PREP machgenboy.N.M.SG+NM ito.PREP ddimnot.ADV+SM caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S gyrrudrive.V.INFIN Rawsonname .
  and I said I'd gone because they were calling the police station from Rawson to tell me that the grades for my son Emilio weren't being sent to Rawson
635SARa ddeudais i bod fi wedi mynd achos bod nhw yn galw o RawsonCS i (y)r comisaríaS i ddeud wrtha i na bod y notasS EmilioCS yn machgen i ddim cael ei gyrru RawsonCS .
  aand.CONJ ddeudaissay.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN achosbecause.CONJ bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ynPRT galwcall.V.INFIN ofrom.PREP Rawsonname ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP ddeudsay.V.INFIN+SM wrthato_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S naPRT.NEG bodbe.V.INFIN ythe.DET.DEF notasnote.N.F.PL Emilioname ynin.PREP machgenboy.N.M.SG+NM ito.PREP ddimnot.ADV+SM caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S gyrrudrive.V.INFIN Rawsonname .
  and I said I'd gone because they were calling the police station from Rawson to tell me that the grades for my son Emilio weren't being sent to Rawson
635SARa ddeudais i bod fi wedi mynd achos bod nhw yn galw o RawsonCS i (y)r comisaríaS i ddeud wrtha i na bod y notasS EmilioCS yn machgen i ddim cael ei gyrru RawsonCS .
  aand.CONJ ddeudaissay.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN achosbecause.CONJ bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ynPRT galwcall.V.INFIN ofrom.PREP Rawsonname ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP ddeudsay.V.INFIN+SM wrthato_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S naPRT.NEG bodbe.V.INFIN ythe.DET.DEF notasnote.N.F.PL Emilioname ynin.PREP machgenboy.N.M.SG+NM ito.PREP ddimnot.ADV+SM caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S gyrrudrive.V.INFIN Rawsonname .
  and I said I'd gone because they were calling the police station from Rawson to tell me that the grades for my son Emilio weren't being sent to Rawson
635SARa ddeudais i bod fi wedi mynd achos bod nhw yn galw o RawsonCS i (y)r comisaríaS i ddeud wrtha i na bod y notasS EmilioCS yn machgen i ddim cael ei gyrru RawsonCS .
  aand.CONJ ddeudaissay.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN achosbecause.CONJ bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ynPRT galwcall.V.INFIN ofrom.PREP Rawsonname ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP ddeudsay.V.INFIN+SM wrthato_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S naPRT.NEG bodbe.V.INFIN ythe.DET.DEF notasnote.N.F.PL Emilioname ynin.PREP machgenboy.N.M.SG+NM ito.PREP ddimnot.ADV+SM caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S gyrrudrive.V.INFIN Rawsonname .
  and I said I'd gone because they were calling the police station from Rawson to tell me that the grades for my son Emilio weren't being sent to Rawson
635SARa ddeudais i bod fi wedi mynd achos bod nhw yn galw o RawsonCS i (y)r comisaríaS i ddeud wrtha i na bod y notasS EmilioCS yn machgen i ddim cael ei gyrru RawsonCS .
  aand.CONJ ddeudaissay.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S bodbe.V.INFIN fiI.PRON.1S+SM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN achosbecause.CONJ bodbe.V.INFIN nhwthey.PRON.3P ynPRT galwcall.V.INFIN ofrom.PREP Rawsonname ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP ddeudsay.V.INFIN+SM wrthato_me.PREP+PRON.1S iI.PRON.1S naPRT.NEG bodbe.V.INFIN ythe.DET.DEF notasnote.N.F.PL Emilioname ynin.PREP machgenboy.N.M.SG+NM ito.PREP ddimnot.ADV+SM caelget.V.INFIN eihis.ADJ.POSS.M.3S gyrrudrive.V.INFIN Rawsonname .
  and I said I'd gone because they were calling the police station from Rawson to tell me that the grades for my son Emilio weren't being sent to Rawson
640SARminnau oedd gen i (ddi)m_byd i wneud ond mynd (y)n_ôl .
  minnauI.PRON.EMPH.1S oeddbe.V.3S.IMPERF genwith.PREP iI.PRON.1S ddim_bydnothing.ADV+SM ito.PREP wneudmake.V.INFIN+SM ondbut.CONJ myndgo.V.INFIN yn_ôlback.ADV .
  myself I had nothing to do but to go back
640SARminnau oedd gen i (ddi)m_byd i wneud ond mynd (y)n_ôl .
  minnauI.PRON.EMPH.1S oeddbe.V.3S.IMPERF genwith.PREP iI.PRON.1S ddim_bydnothing.ADV+SM ito.PREP wneudmake.V.INFIN+SM ondbut.CONJ myndgo.V.INFIN yn_ôlback.ADV .
  myself I had nothing to do but to go back
641SARa wnes i ddim meddwl +...
  aand.CONJ wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN .
  and I didn't think...
643SARwnes i ddim meddwl am mynd i (y)r comisaríaS i gael &n direcciónS rhei (y)na o RawsonCS .
  wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN amfor.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM direccióndirection.N.F.SG rheisome.PRON ynathere.ADV ofrom.PREP Rawsonname .
  I didn't think to go to the police station to get an address for them in Rawson
643SARwnes i ddim meddwl am mynd i (y)r comisaríaS i gael &n direcciónS rhei (y)na o RawsonCS .
  wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN amfor.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM direccióndirection.N.F.SG rheisome.PRON ynathere.ADV ofrom.PREP Rawsonname .
  I didn't think to go to the police station to get an address for them in Rawson
643SARwnes i ddim meddwl am mynd i (y)r comisaríaS i gael &n direcciónS rhei (y)na o RawsonCS .
  wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN amfor.PREP myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM direccióndirection.N.F.SG rheisome.PRON ynathere.ADV ofrom.PREP Rawsonname .
  I didn't think to go to the police station to get an address for them in Rawson
648SARac uh wnes i ddim meddwl mynd i comisaríaS i gael &na &e yno [//] y (.) cyfeiriad rownd ffordd Rawson i siarad .
  acand.CONJ uher.IM wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN myndgo.V.INFIN ito.PREP comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ynothere.ADV ythe.DET.DEF cyfeiriaddirection.N.M.SG rowndround.N.F.SG fforddway.N.F.SG Rawsonname ito.PREP siaradtalk.V.INFIN .
  and I didn't think of going to the police station to get the address around Rawson way to talk
648SARac uh wnes i ddim meddwl mynd i comisaríaS i gael &na &e yno [//] y (.) cyfeiriad rownd ffordd Rawson i siarad .
  acand.CONJ uher.IM wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN myndgo.V.INFIN ito.PREP comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ynothere.ADV ythe.DET.DEF cyfeiriaddirection.N.M.SG rowndround.N.F.SG fforddway.N.F.SG Rawsonname ito.PREP siaradtalk.V.INFIN .
  and I didn't think of going to the police station to get the address around Rawson way to talk
648SARac uh wnes i ddim meddwl mynd i comisaríaS i gael &na &e yno [//] y (.) cyfeiriad rownd ffordd Rawson i siarad .
  acand.CONJ uher.IM wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN myndgo.V.INFIN ito.PREP comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ynothere.ADV ythe.DET.DEF cyfeiriaddirection.N.M.SG rowndround.N.F.SG fforddway.N.F.SG Rawsonname ito.PREP siaradtalk.V.INFIN .
  and I didn't think of going to the police station to get the address around Rawson way to talk
648SARac uh wnes i ddim meddwl mynd i comisaríaS i gael &na &e yno [//] y (.) cyfeiriad rownd ffordd Rawson i siarad .
  acand.CONJ uher.IM wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN myndgo.V.INFIN ito.PREP comisaríacommissariat.N.F.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ynothere.ADV ythe.DET.DEF cyfeiriaddirection.N.M.SG rowndround.N.F.SG fforddway.N.F.SG Rawsonname ito.PREP siaradtalk.V.INFIN .
  and I didn't think of going to the police station to get the address around Rawson way to talk
649SARwnes i (ddi)m meddwl .
  wnesdo.V.1S.PAST+SM iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM meddwlthink.V.INFIN .
  I didn't think
652SARo(eddw)n i gymaint o ofn colli ngwaith fan (a)cw .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S gymaintso much.ADJ+SM oof.PREP ofnfear.N.M.SG collilose.V.INFIN ngwaithwork.N.M.SG+NM fanplace.N.MF.SG+SM acwover there.ADV .
  I was so afraid of losing my job there
657SAR+" achos o(eddw)n i (ddi)m yn licio mynd i TrelewCS .
  achosbecause.CONJ oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT liciolike.V.INFIN myndgo.V.INFIN ito.PREP Trelewname .
  because I didn't like going to Trelew
657SAR+" achos o(eddw)n i (ddi)m yn licio mynd i TrelewCS .
  achosbecause.CONJ oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT liciolike.V.INFIN myndgo.V.INFIN ito.PREP Trelewname .
  because I didn't like going to Trelew
658SAR+" ond o(eddw)n i (y)n mynd am fod ti isio fi mynd .
  ondbut.CONJ oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT myndgo.V.INFIN amfor.PREP fodbe.V.INFIN+SM tiyou.PRON.2S isiowant.N.M.SG fiI.PRON.1S+SM myndgo.V.INFIN .
  but I was going because you wanted me to go
668SARond o(eddw)n i (y)n dal yna (.) achos er_mwyn (f)y mhlant .
  ondbut.CONJ oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT dalcontinue.V.INFIN ynathere.ADV achosbecause.CONJ er_mwynfor_the_sake_of.PREP fymy.ADJ.POSS.1S mhlantchild.N.M.PL+NM .
  but I was still there for the children's sake
673SARac wedyn dyma mis Ionawr (.) dyma ddyn yn dod i insbecto mae yn debyg iawn de (.) efo (y)r arian a nodiadau a notasS EmilioCS a chwbl wedi mynd bob dydd i (y)r ysgol a wedi bod yn anferth o fachgen da a wedi stydio xxx .
  acand.CONJ wedynafterwards.ADV dymathis_is.ADV mismonth.N.M.SG IonawrJanuary.N.M.SG dymathis_is.ADV ddynman.N.M.SG+SM ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP insbectoinspect.V.INFIN maebe.V.3S.PRES ynPRT debygsimilar.ADJ+SM iawnvery.ADV debe.IM+SM efowith.PREP yrthe.DET.DEF arianmoney.N.M.SG aand.CONJ nodiadaunotes.N.M.PL aand.CONJ notasnote.N.F.PL Emilioname aand.CONJ chwblall.ADJ+AM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN bobeach.PREQ+SM dyddday.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG aand.CONJ wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ynPRT anferthhuge.ADJ oof.PREP fachgenboy.N.M.SG+SM dagood.ADJ aand.CONJ wediafter.PREP stydiostudy.V.INFIN .
  and so then in January a man comes to inspect, probably, about Emilio's money and notes and grades [?], and everything, had gone every day to the school and had been an incredibly good boy and studied [...]
673SARac wedyn dyma mis Ionawr (.) dyma ddyn yn dod i insbecto mae yn debyg iawn de (.) efo (y)r arian a nodiadau a notasS EmilioCS a chwbl wedi mynd bob dydd i (y)r ysgol a wedi bod yn anferth o fachgen da a wedi stydio xxx .
  acand.CONJ wedynafterwards.ADV dymathis_is.ADV mismonth.N.M.SG IonawrJanuary.N.M.SG dymathis_is.ADV ddynman.N.M.SG+SM ynPRT dodcome.V.INFIN ito.PREP insbectoinspect.V.INFIN maebe.V.3S.PRES ynPRT debygsimilar.ADJ+SM iawnvery.ADV debe.IM+SM efowith.PREP yrthe.DET.DEF arianmoney.N.M.SG aand.CONJ nodiadaunotes.N.M.PL aand.CONJ notasnote.N.F.PL Emilioname aand.CONJ chwblall.ADJ+AM wediafter.PREP myndgo.V.INFIN bobeach.PREQ+SM dyddday.N.M.SG ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG aand.CONJ wediafter.PREP bodbe.V.INFIN ynPRT anferthhuge.ADJ oof.PREP fachgenboy.N.M.SG+SM dagood.ADJ aand.CONJ wediafter.PREP stydiostudy.V.INFIN .
  and so then in January a man comes to inspect, probably, about Emilio's money and notes and grades [?], and everything, had gone every day to the school and had been an incredibly good boy and studied [...]
677SARa dyma (y)n gofyn i mi +"/.
  aand.CONJ dymathis_is.ADV ynPRT gofynask.V.INFIN ito.PREP miI.PRON.1S .
  and he asked me:
678SAR+" dan [/] dan ni (y)n roi yr arian i chi nawr .
  danunder.PREP.[or].until.PREP+SM.[or].be.V.1P.PRES danbe.V.1P.PRES niwe.PRON.1P ynPRT roigive.V.INFIN+SM yrthe.DET.DEF arianmoney.N.M.SG ito.PREP chiyou.PRON.2P nawrnow.ADV .
  we're giving you the money now
679SAR+" well i chi mynd ar y ffarm .
  wellbetter.ADJ.COMP+SM ito.PREP chiyou.PRON.2P myndgo.V.INFIN aron.PREP ythe.DET.DEF ffarmfarm.N.F.SG .
  you'd better go on the farm
684SARuh rowch o i EmilioCS mi aeth hynny .
  uher.IM rowchgive.V.2P.PRES+SM ofrom.PREP.[or].of.PREP.[or].he.PRON.M.3S ito.PREP Emilioname miPRT.AFF aethgo.V.3S.PAST hynnythat.PRON.DEM.SP .
  er, give it to Emilio, it went
685SARa mi roth EmilioCS hanner yr arian i fi .
  aand.CONJ miPRT.AFF rothgive.V.3S.PAST Emilioname hannerhalf.N.M.SG yrthe.DET.DEF arianmoney.N.M.SG ito.PREP fiI.PRON.1S+SM .
  and Emilio gave me half the money
691SARac yn cysgu yn y dre (.) pan oedd o (y)n mynd i DrelewCS a (.) pan oedd o (y)n mynd i (y)r ysgol wed(yn) .
  acand.CONJ ynPRT cysgusleep.V.INFIN ynin.PREP ythe.DET.DEF dretown.N.F.SG+SM panwhen.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP Drelewname aand.CONJ panwhen.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG wedynafterwards.ADV .
  and sleeping in town when he went to Trelew and when he went to school afterwards
691SARac yn cysgu yn y dre (.) pan oedd o (y)n mynd i DrelewCS a (.) pan oedd o (y)n mynd i (y)r ysgol wed(yn) .
  acand.CONJ ynPRT cysgusleep.V.INFIN ynin.PREP ythe.DET.DEF dretown.N.F.SG+SM panwhen.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP Drelewname aand.CONJ panwhen.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF ohe.PRON.M.3S ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG wedynafterwards.ADV .
  and sleeping in town when he went to Trelew and when he went to school afterwards
692SARo(edde)n nhw (y)n mynd i (y)r ysgol yn gyson .
  oeddenbe.V.3P.IMPERF nhwthey.PRON.3P ynPRT myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG ynPRT gysoneven.ADJ+SM.[or].constant.ADJ+SM .
  they went to school regularly
693SARoedd dim trafferth i gael o dim un ohonach chi (y)n y bore mynd i (y)r ysgol .
  oeddbe.V.3S.IMPERF dimnot.ADV trafferthtrouble.N.MF.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ohe.PRON.M.3S dimnot.ADV unone.NUM ohonachfrom_you.PREP+PRON.2P chiyou.PRON.2P ynin.PREP ythe.DET.DEF boremorning.N.M.SG myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  there was no trouble getting any of you in the morning to go to school
693SARoedd dim trafferth i gael o dim un ohonach chi (y)n y bore mynd i (y)r ysgol .
  oeddbe.V.3S.IMPERF dimnot.ADV trafferthtrouble.N.MF.SG ito.PREP gaelget.V.INFIN+SM ohe.PRON.M.3S dimnot.ADV unone.NUM ohonachfrom_you.PREP+PRON.2P chiyou.PRON.2P ynin.PREP ythe.DET.DEF boremorning.N.M.SG myndgo.V.INFIN ito.PREP yrthe.DET.DEF ysgolschool.N.F.SG .
  there was no trouble getting any of you in the morning to go to school
699SARond i mi mhlant i ydy (y)r cwbl sy gen i .
  ondbut.CONJ ito.PREP miI.PRON.1S mhlantchild.N.M.PL+NM ito.PREP ydybe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cwblall.ADJ sybe.V.3S.PRES.REL genwith.PREP iI.PRON.1S .
  but to me my children are all I have
699SARond i mi mhlant i ydy (y)r cwbl sy gen i .
  ondbut.CONJ ito.PREP miI.PRON.1S mhlantchild.N.M.PL+NM ito.PREP ydybe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cwblall.ADJ sybe.V.3S.PRES.REL genwith.PREP iI.PRON.1S .
  but to me my children are all I have
699SARond i mi mhlant i ydy (y)r cwbl sy gen i .
  ondbut.CONJ ito.PREP miI.PRON.1S mhlantchild.N.M.PL+NM ito.PREP ydybe.V.3S.PRES yrthe.DET.DEF cwblall.ADJ sybe.V.3S.PRES.REL genwith.PREP iI.PRON.1S .
  but to me my children are all I have
730SARyndyn dw i (we)di ddarllen yn y papur bod hi (y)n dod yma tra oedd ryw bastorCS a (e)i wraig wedi bod fan (h)yn mae (y)n debyg .
  yndynbe.V.3P.PRES.EMPH dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S wediafter.PREP ddarllenread.V.INFIN+SM ynin.PREP ythe.DET.DEF papurpaper.N.M.SG bodbe.V.INFIN hishe.PRON.F.3S ynPRT dodcome.V.INFIN ymahere.ADV trawhile.CONJ oeddbe.V.3S.IMPERF rywsome.PREQ+SM bastorpastor.N.M.SG+SM aand.CONJ eihis.ADJ.POSS.M.3S wraigwife.N.F.SG+SM wediafter.PREP bodbe.V.INFIN fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP maebe.V.3S.PRES ynPRT debygsimilar.ADJ+SM .
  yes, I read in the paper that she's coming here while some pastor and his wife had been here, probably
734SARo(eddw)n i byth yn clywed dim_byd amdan wneud dim_byd .
  oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S bythnever.ADV ynPRT clywedhear.V.INFIN dim_bydnothing.ADV amdanfor_them.PREP+PRON.3P wneudmake.V.INFIN+SM dim_bydnothing.ADV .
  I never used to hear anything about doing anything
762SARa dw i (y)n nabod ElsieCS (y)chydig bach .
  aand.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ynPRT nabodknow_someone.V.INFIN Elsiename ychydiga_little.QUAN bachsmall.ADJ .
  and I know Elsie a little bit
774SAR+< wel mae &n &n iechyd i (y)n ardderchog nawr .
  welwell.IM maebe.V.3S.PRES iechydhealth.N.M.SG ito.PREP ynPRT ardderchogexcellent.ADJ nawrnow.ADV .
  well, my health is excellent now
780SARac o(eddw)n i (y)n mynd lawr .
  acand.CONJ oeddwnbe.V.1S.IMPERF iI.PRON.1S ynPRT myndgo.V.INFIN lawrdown.ADV .
  and I was going down
782SARbues i yn y clinig am [/] (..) am [/] um am anemiaCS (.) am wythnos .
  buesbe.V.1S.PAST iI.PRON.1S ynin.PREP ythe.DET.DEF clinigclinic.N.M.SG amfor.PREP amfor.PREP umum.IM amfor.PREP anemiaanaemia.N.F.SG amfor.PREP wythnosweek.N.F.SG .
  I was at the clinic for anaemia for a week
789SARond dw i (ddi)m yn licio doctoriaid (y)ma yn fan (h)yn .
  ondbut.CONJ dwbe.V.1S.PRES iI.PRON.1S ddimnot.ADV+SM ynPRT liciolike.V.INFIN doctoriaiddoctor.N.M.PL ymahere.ADV ynPRT fanplace.N.MF.SG+SM hynthis.ADJ.DEM.SP .
  but I don't like the doctors here
799SARa wnân nhw ddim_byd heb bod os na (y)dyn nhw (y)n siarad a dod i xxx efo (y)r bobl sâl wnân nhw ddim o (e)u deall nhw .
  aand.CONJ wnândo.V.3P.PRES+SM nhwthey.PRON.3P ddim_bydnothing.ADV+SM hebwithout.PREP bodbe.V.INFIN osif.CONJ naPRT.NEG ydynbe.V.3P.PRES nhwthey.PRON.3P ynPRT siaradtalk.V.INFIN aand.CONJ dodcome.V.INFIN ito.PREP efowith.PREP yrthe.DET.DEF boblpeople.N.F.SG+SM sâlill.ADJ wnândo.V.3P.PRES+SM nhwthey.PRON.3P ddimnot.ADV+SM oof.PREP eutheir.ADJ.POSS.3P deallunderstand.V.INFIN nhwthey.PRON.3P .
  and they'll do nothing without talking and coming to [...] with the sick people, they'll do nothing to understand them

Change language


Contact us

bilingualism@bangor.ac.uk


The corpora

The Siarad corpus
The Patagonia corpus
The Miami corpus

patagonia6: menu


Research Team


Collaborators


Publications


Bangor Autoglosser


Acknowledgements

The support of the Arts and Humanities Research Council (AHRC), the Economic and Social Research Council (ESRC), the Higher Education Funding Council for Wales (HEFCW) and the Welsh Government is gratefully acknowledged.